Wewnątrz prywatnej rewolucji 5G: Jak dedykowane sieci 5G zmieniają przemysł do 2025 roku

Prywatne sieci 5G – dedykowane sieci komórkowe 5G budowane na wyłączny użytek organizacji – stają się przełomem w łączności przedsiębiorstw. W przeciwieństwie do publicznego 5G oferowanego przez operatorów telekomunikacyjnych ogółowi społeczeństwa, prywatna sieć 5G zapewnia przedsiębiorstwu jego własną szybką, niskolatencyjną sieć bezprzewodową na terenie obiektu (takim jak fabryka, kampus czy kopalnia). Niniejszy raport wyjaśnia, czym dokładnie jest prywatne 5G, jak działa i dlaczego branże od produkcji po opiekę zdrowotną inwestują w tę technologię. Omówimy podstawy techniczne (widmo, edge computing, podział sieci), rzeczywiste przypadki użycia w różnych sektorach, korzyści i wyzwania związane z wdrożeniem, modele wdrożeniowe, głównych dostawców, środowiska regulacyjne w różnych regionach, najnowsze wdrożenia i partnerstwa (stan na 2025 rok) oraz perspektywy na przyszłość wraz z prognozami ekspertów. W całym raporcie zamieszczamy spostrzeżenia i cytaty ekspertów branżowych oraz linki do wiarygodnych źródeł dla pogłębionej lektury.

Czym jest prywatne 5G (i czym różni się od publicznego 5G)?

Prywatne 5G odnosi się do sieci 5G skonfigurowanej wyłącznie na potrzeby konkretnej organizacji lub grupy, a nie dla ogółu społeczeństwa. W istocie jest to dedykowana sieć bezprzewodowa, która działa niezależnie od publicznych sieci operatorów komórkowych stlpartners.com. Organizacja – czy to firma, agencja rządowa, czy kampus – kontroluje i dostosowuje sieć do swoich specyficznych potrzeb, a zasięg sieci jest zazwyczaj ograniczony do lokalizacji tej organizacji (na przykład jednej fabryki lub całego kampusu). W przeciwieństwie do tego, publiczne 5G jest wdrażane przez operatorów (operatorów sieci komórkowych) na skalę krajową lub miejską i dostępne dla każdego abonenta.

Zarówno prywatne, jak i publiczne 5G wykorzystują tę samą podstawową technologię – standardowe interfejsy radiowe 5G, sprzęt i oprogramowanie zdefiniowane przez 3GPP. Jednak różnice sprowadzają się do kwestii kontroli, skali i dostępu samsung.com. Publiczna sieć 5G jest współdzielona przez miliony użytkowników na rozległych obszarach zarządzanych przez operatora. Prywatna sieć 5G natomiast jest przeznaczona dla jednego przedsiębiorstwa lub organizacji (i jej użytkowników/urządzeń), często ograniczona do konkretnej lokalizacji lub zestawu lokalizacji samsung.com. Na przykład zamiast tego, by Twój telefon łączył się z krajową siecią 5G operatora, urządzenie pracownika lub maszyna w fabryce może łączyć się z własną siecią 5G firmy, nadawaną tylko na terenie tego obiektu.

Kluczowe różnice obejmują:

Własność i kontrola: Sieci publiczne są obsługiwane przez operatorów, podczas gdy prywatna sieć 5G może być własnością i być obsługiwana przez samo przedsiębiorstwo lub prywatnego dostawcę. Przedsiębiorstwo ma bezpośrednią kontrolę nad konfiguracją sieci w przypadku prywatnej sieci 5G stlpartners.com, samsung.com. Taka kontrola oznacza, że polityki sieciowe, ustawienia bezpieczeństwa i parametry jakości mogą być dostosowane do potrzeb firmy – co nie jest możliwe w publicznej sieci 5G zarządzanej przez operatora dla szerokiego zakresu usług.
Dostęp: Publiczna sieć 5G jest otwarta dla każdego abonenta w zasięgu, natomiast prywatna sieć 5G ogranicza dostęp do autoryzowanych urządzeń i użytkowników danego przedsiębiorstwa. To z natury zwiększa bezpieczeństwo – tylko zweryfikowane urządzenia mogą się połączyć, co ogranicza ingerencję z zewnątrz. Dane mogą być przechowywane całkowicie na miejscu, zamiast przesyłać je przez sieć publiczną samsung.com, co jest kluczowe dla wrażliwych operacji.
Skala i pojemność: Publiczna sieć 5G obsługuje rozległe obszary i wielu użytkowników, więc jest zaprojektowana do uniwersalnego pokrycia. Prywatna sieć 5G koncentruje zasięg i pojemność na określonym obszarze (np. magazyn lub kampus) i na konkretnych urządzeniach tam się znajdujących. Ponieważ nie dzieli pasma z użytkownikami publicznymi, prywatna sieć może zapewnić bardzo przewidywalną wydajność (wysoka przepustowość i niskie opóźnienia) dla kluczowych aplikacji na miejscu stlpartners.com.
Dostosowanie: Być może jedną z największych zalet jest to, że prywatną sieć 5G można dostosować do unikalnych zastosowań i zintegrować z infrastrukturą IT oraz technologią operacyjną przedsiębiorstwa. Sieć można na przykład skonfigurować tak, by umożliwiała ultraniezawodną komunikację o niskich opóźnieniach dla robotyki lub zapewniała precyzyjną lokalizację wewnątrz budynków do śledzenia zasobów samsung.com – funkcje, których publiczna sieć ogólnego przeznaczenia nie może zagwarantować dla pojedynczego użytkownika.

Podsumowując, publiczna sieć 5G to uniwersalna, szerokoobszarowa sieć zarządzana przez operatora, podczas gdy prywatna sieć 5G to sieć szyta na miarę do wyłącznego użytku organizacji, oferująca większą kontrolę, bezpieczeństwo i możliwość dostosowania stlpartners.com. Wielu obserwatorów branży nazywa prywatne 5G filarem łączności Przemysłu 4.0, ponieważ może bezprzewodowo łączyć maszyny, czujniki i ludzi na hali produkcyjnej lub w obrębie kampusu z wydajnością porównywalną do sieci przewodowych, ale z dużo większą elastycznością.

Techniczne podstawy prywatnego 5G

Prywatne sieci 5G opierają się na tych samych technicznych fundamentach co publiczne 5G, ale często są wdrażane w unikalny sposób, aby spełnić wymagania przedsiębiorstw. Kluczowe elementy i koncepcje to spectrum, edge computing oraz network slicing, między innymi:

Widmo dla prywatnego 5G: Widmo radiowe (częstotliwości radiowe, na których działa 5G) to kluczowy element. Tradycyjnie operatorzy komórkowi licencjonowali widmo od rządów, aby prowadzić publiczne sieci. W przypadku prywatnego 5G, regulatorzy w wielu krajach udostępnili dedykowane pasma widma lub rozwiązania współdzielone, aby przedsiębiorstwa mogły korzystać z 5G wewnętrznie blog.ibwave.com. Na przykład w Stanach Zjednoczonych wykorzystywane jest pasmo CBRS (3,55–3,7 GHz) z systemem licencjonowania warstwowego, który pozwala firmom uzyskać dostęp do widma 5G lokalnie, korzystając z dynamicznej bazy danych dostępu do widma blog.ibwave.com. Niemcy rezerwują pasmo 3,7–3,8 GHz specjalnie dla lokalnych prywatnych sieci – firmy mogą ubiegać się o licencje obejmujące ich fabrykę lub kampus w tym paśmie blog.ibwave.com. Wielka Brytania podobnie umożliwia lokalne licencje w zakresie 3,8–4,2 GHz (i kilku innych), aby zachęcić do wdrażania prywatnego 5G blog.ibwave.com. Japoński program „Local 5G” pozwala przedsiębiorstwom uzyskiwać licencje w pasmach takich jak 4,6–4,9 GHz, a nawet na częstotliwościach fal milimetrowych dla sieci na miejscu blog.ibwave.com. W istocie, przedsiębiorstwo wdrażające prywatne 5G potrzebuje dostępu do widma – poprzez dzierżawę od operatora, korzystanie z licencji wyznaczonych przez regulatora lub nawet z nielicencjonowanego/współdzielonego widma w niektórych przypadkach. Wybór widma może wpływać na wydajność; na przykład wyższe pasma (takie jak mmWave) oferują ogromne prędkości, ale mniejszy zasięg, podczas gdy pasma średnie (takie jak 3,7 GHz) równoważą prędkość i zasięg.
Infrastruktura 5G i Edge Computing: Prywatna sieć 5G obejmuje własną sieć dostępu radiowego (RAN) – zasadniczo małe stacje bazowe 5G (czasami nazywane małymi komórkami) zainstalowane wokół obiektu – oraz zazwyczaj rdzeń sieci 5G, który zarządza połączeniami i trasowaniem danych. W prywatnych wdrożeniach rdzeń 5G często działa na miejscu lub w pobliskiej chmurze brzegowej, co jest miejscem, gdzie pojawia się edge computing. Multi-access Edge Computing (MEC) polega na umieszczaniu zasobów obliczeniowych i magazynujących blisko miejsca generowania danych (np. na terenie fabryki lub w centrum danych kampusu), aby aplikacje mogły działać z minimalnym opóźnieniem. Wiele prywatnych instalacji 5G integruje lokalne serwery brzegowe do przetwarzania danych z urządzeń 5G w czasie rzeczywistym, umożliwiając natychmiastową analizę, widzenie maszynowe lub wydawanie poleceń sterujących bez konieczności przesyłania danych do odległej chmury lub centralnego centrum danych. To lokalne przetwarzanie rdzenia i brzegu jest kluczowym elementem osiągnięcia ultra-niskich opóźnień i niezawodności obiecywanych przez 5G w scenariuszach krytycznych dla działania. Na przykład na zautomatyzowanej linii produkcyjnej dane z czujników i maszyn mogą być analizowane na miejscu w ciągu milisekund, aby dostosować roboty lub wykryć defekty – coś, co byłoby trudne, gdyby dane musiały przechodzić przez sieć publiczną do zdalnej chmury. Edge computing pomaga także utrzymać wrażliwe dane na terenie zakładu w celu zgodności z wymogami bezpieczeństwa.
Network Slicing: Network slicing to funkcja 5G, która pozwala operatorowi wydzielić wirtualny, odizolowany „wycinek” publicznej sieci 5G dla konkretnego klienta lub zastosowania. Chociaż slicing jest głównie technologią operatorów, odgrywa rolę w jednym z modeli prywatnego 5G. W przypadkach, gdy przedsiębiorstwo nie wdraża własnej pełnej infrastruktury, operator telekomunikacyjny może zapewnić logicznie prywatną sieć, przydzielając wycinek swoich zasobów sieci 5G wyłącznie do ruchu tej firmy samsung.com, stlpartners.com. Taki wycinek zachowuje się jak sieć prywatna pod względem izolacji i gwarantowanej wydajności, mimo że działa na współdzielonej infrastrukturze. Przedsiębiorstwo nadal korzysta z pewnego stopnia personalizacji i bezpieczeństwa, ale wycinek jest zarządzany przez operatora. Warto zauważyć, że prawdziwy network slicing na dużą skalę zależy od „standalone” sieci 5G (rdzenie sieci 5G SA), które wielu operatorów zaczęło wdrażać dopiero w latach 2023–2024. Slicing ma też pewne ograniczenia – na przykład wycinki współdzielą fizyczną sieć, więc bardzo niskie opóźnienia lub bardzo duża liczba urządzeń mogą być trudniejsze do zagwarantowania w porównaniu z dedykowaną siecią na miejscu stlpartners.com. Niemniej jednak, to obiecujący sposób na dostarczanie usług podobnych do sieci prywatnych bez całkowicie oddzielnego sprzętu. Można to porównać do telekomunikacyjnego odpowiednika wirtualnej chmury prywatnej.
Inne możliwości 5G: Prywatne 5G może wykorzystywać wszystkie zaawansowane funkcje 5G: ulepszony mobilny internet szerokopasmowy (eMBB) dla wysokich prędkości przesyłu danych (np. strumieniowanie wideo w wysokiej rozdzielczości z wielu kamer bezpieczeństwa), Ultra-Reliable Low-Latency Communications (URLLC) do sterowania krytycznymi systemami, takimi jak autonomiczne roboty, z minimalnym opóźnieniem, oraz massive Machine-Type Communications (mMTC) do łączenia dużej liczby urządzeń IoT (czujniki, trackery itp.). Na przykład przedsiębiorstwo może skonfigurować prywatną sieć 5G, aby w określonych fragmentach sieci preferować tryb URLLC do sterowania maszynami w czasie rzeczywistym. Precyzyjne pozycjonowanie to kolejna funkcja – 5G może zapewnić śledzenie lokalizacji urządzeń z dużo większą dokładnością niż wcześniejsze technologie bezprzewodowe, co może być przydatne w magazynach lub fabrykach do lokalizowania zasobów w czasie rzeczywistym samsung.com. Wszystkie te możliwości techniczne podkreślają, dlaczego prywatne 5G jest postrzegane jako kluczowy czynnik umożliwiający automatyzację, robotykę i inteligentne operacje.

W skrócie, prywatna sieć 5G składa się z lokalnych anten i nadajników 5G, sieci rdzeniowej często wdrażanej na miejscu lub na brzegu sieci oraz specjalnie przydzielonego pasma – wszystko to skonfigurowane, by służyć potrzebom jednej organizacji. Takie rozwiązanie zapewnia bezpieczną, wysokowydajną infrastrukturę bezprzewodową w danej lokalizacji, którą można ściśle zintegrować z aplikacjami i maszynami firmy.

Przypadki użycia w różnych branżach

Prywatne sieci 5G są wdrażane (często początkowo w programach pilotażowych, a następnie na większą skalę) w wielu branżach. Wspólnym mianownikiem jest potrzeba niezawodnej, szybkiej łączności bezprzewodowej dla kluczowych operacji, których Wi-Fi lub sieci publiczne nie są w stanie obsłużyć. Oto niektóre z najważniejszych przypadków użycia według sektorów:

Produkcja i automatyzacja przemysłowa: Fabryki i zakłady przemysłowe należą do najwcześniejszych i największych użytkowników prywatnych sieci 5G fierce-network.com. W produkcji niezawodność i niskie opóźnienia 5G umożliwiają bezprzewodowe sterowanie robotami i maszynami, monitorowanie linii produkcyjnych w czasie rzeczywistym oraz wsparcie AR/VR dla techników. Prywatne 5G zastępuje lub uzupełnia tradycyjne kable Ethernet i Wi-Fi, eliminując przewody przy poruszających się robotach i zapewniając lepszy zasięg w dużych obiektach. Na przykład, główni producenci samochodów, tacy jak Mercedes-Benz i Tesla, zaczęli wdrażać prywatne sieci 5G w swoich zakładach fierce-network.com. Sieci te łączą autonomiczne pojazdy prowadzone, robotyczne ramiona montażowe i kamery do kontroli jakości na hali produkcyjnej. Rozwiązując problem martwych stref i przeciążenia, które nękają Wi-Fi, prywatne 5G poprawia czas pracy operacyjnej i elastyczność w rekonfiguracji linii produkcyjnych. W jednym z przykładów tego trendu, nowa meta-fabryka Hyundaia w amerykańskim stanie Georgia uwzględniła prywatną sieć 5G (wykorzystującą pasmo CBRS) już na etapie projektowania, aby zapewnić solidną łączność dla zaawansowanych systemów produkcyjnych fierce-network.com. Ogólnie rzecz biorąc, firmy przemysłowe postrzegają prywatne 5G jako fundament dla inicjatyw Industry 4.0 – umożliwiając prawdziwie inteligentne fabryki z czujnikami IoT, analizą danych i automatyzacją, które komunikują się bezproblemowo.
Opieka zdrowotna (Inteligentne szpitale): Szpitale i sieci opieki zdrowotnej badają możliwości prywatnej sieci 5G, aby wspierać nową generację łączności medycznej. Prywatna sieć 5G w szpitalu może bezpiecznie łączyć wiele urządzeń – od sprzętu do monitorowania pacjentów i bezprzewodowych pomp infuzyjnych po okulary AR dla chirurgów i wysokiej rozdzielczości wózki telemedyczne – z gwarantowaną przepustowością i niskimi opóźnieniami. Może to poprawić opiekę nad pacjentem, umożliwiając monitorowanie parametrów życiowych w czasie rzeczywistym, zdalne operacje lub konsultacje oraz lepszą mobilność pacjentów i sprzętu (uwalniając urządzenia od przewodowych połączeń). Co ważne, posiadanie dedykowanej sieci komórkowej oznacza, że krytyczne urządzenia medyczne nie konkurują z siecią Wi-Fi dla gości ani z sieciami publicznymi, a dane pacjentów mogą pozostać w sieci szpitala, co zapewnia zgodność z wymogami bezpieczeństwa. Przykład na dużą skalę: w Szwecji realizowany jest program o wartości 35 milionów dolarów, mający na celu wdrożenie prywatnej sieci 5G w ponad 500 placówkach opieki zdrowotnej (zastępując starsze systemy DECT), aby zapewnić niezawodną komunikację i alarmy w sytuacjach awaryjnych w szpitalach fierce-network.com. W USA operator Verizon poinformował, że wdraża prywatne sieci dla dostawców usług medycznych, takich jak AdventHealth, aby zwiększyć łączność w ich działalności lightreading.com. Przykłady zastosowań obejmują łączenie telemetrycznych danych z karetek z oddziałami ratunkowymi, wykorzystanie rzeczywistości rozszerzonej do szkolenia studentów medycyny oraz zapewnienie działania komunikacji nawet w przypadku przeciążenia sieci publicznych podczas incydentu.
Logistyka, magazynowanie i porty: Węzły transportowe, takie jak porty morskie, lotniska i duże magazyny, czerpią ogromne korzyści z prywatnej sieci 5G. Na rozległych terminalach portowych, na przykład, prywatna sieć 5G może łączyć setki dźwigów, ciężarówek i czujników na dużym obszarze z niemal 100% dostępnością, umożliwiając automatyzację i koordynację operacji załadunku/rozładunku. Porty wykorzystały prywatną sieć 5G do zasilania pojazdów autonomicznych i zdalnie sterowanych dźwigów, które precyzyjnie przemieszczają kontenery, a także do zapewnienia niezawodnej komunikacji dla ochrony i personelu na terenie całego obiektu. Podobnie duże magazyny wykorzystują prywatną sieć 5G do łączenia autonomicznych wózków widłowych, robotów inwentaryzacyjnych i czujników IoT śledzących towary, co poprawia efektywność operacji w łańcuchu dostaw. Warto wspomnieć o próbie w jednym z bałtyckich portów morskich, gdzie testowano samodzielną sieć 5G do bezprzewodowej organizacji operacji portowych lightreading.com. Lotniska to kolejny przykład – prywatna sieć 5G może obsługiwać wszystko, od robotów do obsługi bagażu po przesyłanie danych z tysięcy czujników IoT na pasach startowych i w terminalach. Wspólne cele w środowiskach logistycznych to poprawa automatyzacji, dokładności śledzenia zasobów i bezpieczeństwa (np. zapobieganie kolizjom dzięki komunikacji pojazdów w czasie rzeczywistym).
Górnictwo i ropa/gaz: Sektor górniczy (podobnie jak pola naftowe i gazowe) często działa w odległych, trudnych warunkach, gdzie sieci publiczne nie docierają. Prywatne sieci LTE i 5G stały się kluczowym rozwiązaniem dla kopalń, umożliwiając łączenie sprzętu głęboko pod ziemią lub na rozległych odkrywkowych wyrobiskach. Sieci te pozwalają górnikom na zdalne sterowanie wiertnicami i ciężarówkami z bezpiecznego miejsca, korzystanie z pojazdów autonomicznych do transportu rudy oraz monitorowanie warunków (takich jak poziom gazu czy stabilność) za pomocą bezprzewodowych czujników w czasie rzeczywistym. Na przykład w Australii i Chile firmy górnicze polegają na prywatnych sieciach komórkowych do prowadzenia operacji w odległych kopalniach, gdzie nie ma innej łączności blog.ibwave.com. Dzięki 5G zyskują jeszcze większą przepustowość i niższe opóźnienia dla tych zastosowań. Newmont, jedna z największych firm wydobywających złoto na świecie, niedawno rozpoczęła modernizację swoich prywatnych sieci LTE do 5G w kopalniach w Australii, aby obsługiwać wyższe przepływności danych i bardziej niezawodne operacje zdalne, wykorzystując sprzęt 5G w paśmie 3,7–3,9 GHz fierce-network.com. W Chinach firma Huawei wyposażyła ogromną kopalnię w prywatną sieć 5G-Advanced działającą w wielu pasmach, aby sterować flotą 100 autonomicznych ciężarówek górniczych i przesyłać wideo HD z terenu kopalni fierce-network.com. Sektor energetyczny również wykorzystuje prywatne 5G do łączenia morskich platform wiertniczych lub farm wiatrowych z lądowymi centrami sterowania oraz do monitorowania rurociągów za pomocą dronów i czujników. Wytrzymałość i daleki zasięg dedykowanego 5G (ze specjalnym sprzętem) sprawiają, że jest to rozwiązanie idealne dla tych środowisk przemysłowych.
Sieci edukacyjne i kampusowe: Uniwersytety i duże kampusy edukacyjne zaczęły wdrażać prywatne sieci 5G, aby zwiększyć łączność na terenie kampusu i eksperymentować z zaawansowanymi aplikacjami. Prywatna sieć 5G na kampusie może uzupełniać Wi-Fi, zapewniając zasięg na zewnątrz lub w akademikach oraz obsługując aplikacje wymagające dużej przepustowości, takie jak klasy AR/VR czy sieci bezpieczeństwa kampusu. Na przykład niektóre uniwersytety utworzyły prywatne testowe sieci 5G, w których studenci i naukowcy mogą rozwijać nowe aplikacje 5G (takie jak połączona robotyka czy ultra-HD streaming do nauki zdalnej) w kontrolowanym środowisku. Sektor edukacji jest w rzeczywistości jednym z głównych użytkowników prywatnych sieci mobilnych na świecie, według branżowych raportów techblog.com, soc.org. Szkoły mogą wykorzystywać prywatne 5G do realizacji inicjatyw inteligentnego kampusu – od połączonych autobusów i inteligentnego oświetlenia po cyfrową dystrybucję materiałów dydaktycznych przez VR. Ponadto, w czasie kryzysów (takich jak pandemia), sieć 5G na kampusie może pomóc zapewnić ciągłość, łącząc studentów i kadrę w obrębie i wokół instytucji za pomocą niezawodnego szerokopasmowego internetu (nawet rozszerzając zasięg na okoliczne akademiki). Niektóre instytucje edukacyjne dzielą się także swoją prywatną siecią z lokalną społecznością, aby zmniejszać wykluczenie cyfrowe, stając się w praktyce neutralnymi operatorami w swoim regionie (choć zaciera to granicę z usługą publiczną).
Inteligentne miasta i infrastruktura publiczna: Władze miejskie testują również prywatne sieci 5G, aby wspierać aplikacje smart city oraz infrastrukturę krytyczną. Są to często sieci zarządzane przez miasto (czasem we współpracy z operatorami), które służą określonym potrzebom publicznym, a nie indywidualnym abonentom. Na przykład miasto może wdrożyć prywatną sieć 5G, aby połączyć wszystkie swoje sygnalizatory świetlne, kamery monitoringu i czujniki środowiskowe IoT, umożliwiając zbieranie danych w czasie rzeczywistym i skoordynowane sterowanie (poprawiając płynność ruchu lub reakcję służb ratunkowych). Niektóre samorządy uzyskały licencje na prowadzenie prywatnych sieci do komunikacji służb publicznych – zapewniając policji, straży pożarnej i pogotowiu ratunkowemu dedykowaną, interoperacyjną sieć, która pozostaje sprawna nawet w przypadku przeciążenia sieci komercyjnych techblog.com, soc.org. Widzieliśmy także wykorzystanie prywatnego 5G na inteligentnych kampusach lub dzielnicach: na przykład projekt „inteligentnego portu” lub park technologiczny może zainstalować prywatne 5G, aby przyciągnąć firmy i wspierać nowoczesne usługi (autonomiczne autobusy wahadłowe, interaktywne oznakowanie przez AR itp.). Chociaż wiele sieci smart city nadal opiera się dziś na Wi-Fi lub publicznych sieciach IoT operatorów, 5G oferuje bardziej zintegrowaną i wydajną platformę do obsługi łączności w całym mieście z zachowaniem bezpieczeństwa i jakości usług. Fakt, że około 80 krajów ma już co najmniej jedną wdrożoną prywatną sieć mobilną techblog.com, soc.org – w tym sieci miejskie i społecznościowe – pokazuje globalną atrakcyjność tego modelu.

To tylko przykłady – inne sektory wykorzystujące prywatne 5G to centra logistyczne (lotniska, bocznice kolejowe), energetyka (do monitorowania i sterowania siecią), handel detaliczny i obiekty (dla immersyjnych doświadczeń zakupowych lub lepszej łączności w dużych centrach handlowych i stadionach), a nawet wojsko i instalacje obronne (dla bezpiecznej, mobilnej komunikacji). Uniwersalność 5G sprawia, że praktycznie każde środowisko wymagające niezawodnych połączeń bezprzewodowych może skorzystać z prywatnej implementacji dostosowanej do swoich potrzeb. W rzeczywistości analitycy branżowi zauważają, że rynek prywatnego 5G to nie jeden monolityczny przypadek użycia, lecz raczej „zbiór niszowych aplikacji i rynków wertykalnych, z unikalnymi wymaganiami integracyjnymi, urządzeniami i potrzebami w zakresie widma.” rcrwireless.com – technologia jest dostosowywana inaczej do wyzwań każdego sektora.

Korzyści z prywatnego 5G

Dlaczego organizacje inwestują w prywatne sieci 5G zamiast polegać na Wi-Fi lub publicznym 5G? Prywatne 5G oferuje połączenie wydajności, kontroli i bezpieczeństwa, które są bardzo atrakcyjne w określonych przypadkach użycia. Kluczowe korzyści to:

Ultrawysoka wydajność (szybkość i niskie opóźnienia): Prywatna sieć 5G może zapewnić błyskawicznie szybkie połączenie bezprzewodowe (często prędkości na poziomie gigabitów) oraz bardzo niskie opóźnienia (pojedyncze milisekundy) w lokalnym środowisku. Ponieważ pojemność sieci jest dedykowana wyłącznie aplikacjom przedsiębiorstwa, nie ma konkurencji z użytkownikami publicznymi. Oznacza to stałą przepustowość i reakcję w czasie rzeczywistym dla kluczowych aplikacji (takich jak sterowanie maszynami czy analiza wideo w wysokiej rozdzielczości). Na przykład w ruchliwej fabryce lub na kampusie prywatna sieć 5G może utrzymać niezawodne połączenia o niskim opóźnieniu z robotami lub urządzeniami AR nawet podczas szczytowego obciążenia, podczas gdy współdzielone Wi-Fi może zwalniać. Wydajność ta skaluje się także do dużej liczby urządzeń – prywatna sieć 5G może połączyć tysiące urządzeń bez pogorszenia wydajności, które mogłoby wystąpić w przypadku Wi-Fi wraz ze wzrostem liczby urządzeń. Krótko mówiąc, zapewnia legendarne możliwości 5G (ekstremalna przepustowość i ultraniskie opóźnienia) bezpośrednio w przedsiębiorstwie, co jest niezbędne np. dla precyzyjnej automatyzacji i immersyjnej komunikacji.
Bezpieczeństwo i prywatność danych: Z założenia prywatna sieć 5G jest zamknięta dla nieautoryzowanych użytkowników, co znacznie zwiększa bezpieczeństwo. Przedsiębiorstwo kontroluje, kto i co łączy się z siecią (zazwyczaj poprzez karty SIM lub listy kontroli dostępu dla urządzeń). Ta izolacja oznacza, że wrażliwe dane (telemetria maszyn, dokumentacja medyczna itp.) mogą pozostać w sieci lokalnej i nie są przesyłane przez infrastrukturę publiczną samsung.com. Dodatkowo, 5G posiada solidne, wbudowane mechanizmy szyfrowania i uwierzytelniania. Wiele organizacji wybiera prywatne 5G właśnie po to, by zapewnić zgodność z przepisami o ochronie danych – na przykład szpital może mieć pewność, że dane pacjentów z urządzeń bezprzewodowych nigdy nie opuszczą jego terenu w postaci niezaszyfrowanej. I w przeciwieństwie do korzystania z publicznej sieci operatora, nie ma ryzyka, że Twoje kluczowe urządzenia będą współdzielić sieć z potencjalnie milionami nieznanych urządzeń. W sektorach takich jak obrona czy infrastruktura krytyczna, taki poziom kontroli nad bezpieczeństwem jest niepodważalny. Podsumowanie: Prywatna sieć 5G zapewnia ekskluzywną, odizolowaną sieć, w której to przedsiębiorstwo ustala zasady bezpieczeństwa, znacznie ograniczając narażenie na zagrożenia zewnętrzne.
Dostosowanie i kontrola: Dzięki prywatnej sieci przedsiębiorstwa mogą dostosować ustawienia i funkcje sieci do swoich specyficznych potrzeb – co nie jest możliwe w sieciach publicznych. Mogą priorytetyzować określony ruch (na przykład nadać wyższy priorytet sygnałom sterującym dla robota w porównaniu do strumienia wideo pracownika), precyzyjnie konfigurować zasięg (dodając więcej stacji bazowych w obszarach z ciężkimi maszynami itp.), a nawet wdrażać wyspecjalizowane funkcje sieciowe, takie jak tryby URLLC czy usługi pozycjonowania o wysokiej precyzji dla swoich aplikacji samsung.com. Jeśli aplikacja wymaga gwarantowanego opóźnienia 5 ms i niezawodności na poziomie 99,999%, sieć można dostroić tak, aby to zapewnić dla określonych urządzeń (często poprzez dedykowanie im określonego pasma lub wycinka sieci). Kontrola oznacza również, że przedsiębiorstwo może zintegrować sieć ze swoimi systemami IT – na przykład łącząc zarządzanie siecią 5G z istniejącymi pulpitami w chmurze lub systemami zarządzania tożsamością. Innym aspektem kontroli jest local break-out: dane mogą być przetwarzane lokalnie na serwerach brzegowych, zamiast być przesyłane przez odległe rdzenie operatorów, co pozwala firmom zoptymalizować wydajność i decydować o przepływie danych. Jeden z analityków branżowych zauważył, że dopiero dzięki prywatnemu 5G wiele organizacji zaczyna dostrzegać unikalną wartość, jaką 5G oferuje w porównaniu z Wi-Fi w określonych zadaniach: „Wreszcie obserwujemy większe zainteresowanie i gotowość do wdrażania prywatnego 5G oraz uznanie, że 5G może uzupełniać Wi-Fi i obsługiwać unikalne przypadki użycia, z którymi Wi-Fi może sobie nie radzić [robotyka na hali produkcyjnej, ktoś?],” powiedział Roy Chua, główny analityk w AvidThink fierce-network.com. W istocie, prywatne 5G daje przedsiębiorstwom szyty na miarę zestaw narzędzi do rozwiązywania problemów z łącznością, które wcześniej były trudne do pokonania.
Niezawodność i zasięg: Prywatne sieci 5G są często bardziej niezawodne i mają większy zasięg niż Wi-Fi w złożonych środowiskach. Sygnały 5G (szczególnie w paśmie średnim) mogą pokryć większe obszary na jedną antenę niż Wi-Fi i lepiej radzą sobie z przemieszczaniem się między komórkami (co jest ważne dla AGV lub urządzeń mobilnych). Mniej stacji bazowych może często zapewnić równomierny zasięg na całym kampusie lub w dużej fabryce. A ponieważ sieć jest zarządzana, można ją zaprojektować z redundancją – nakładające się zasięgi komórek, zasilanie awaryjne – aby osiągnąć bardzo wysoką dostępność. Przedsiębiorstwa doceniają też fakt, że 5G korzysta z licencjonowanego lub zarządzanego pasma, które jest mniej podatne na zakłócenia niż nielicencjonowane pasma Wi-Fi (żadne urządzenia sąsiadów czy przypadkowe gadżety nie zakłócą twojej częstotliwości). Wszystko to oznacza, że dobrze wdrożone prywatne 5G może osiągnąć niezawodność na poziomie operatora: mówimy tu o potencjalnej dostępności na poziomie 99,99%+, co jest kluczowe dla operacji prowadzonych 24/7. W przypadku aplikacji takich jak zdalny monitoring elektrowni czy sterowanie suwnicą portową, potrzebujesz niezawodnego połączenia. Prywatne 5G zostało stworzone, by sprostać tym wymaganiom niezawodności w sposób, w jaki wcześniejsze technologie bezprzewodowe nie były w stanie.
Mobilność i gęstość urządzeń: Komórkowy charakter 5G doskonale radzi sobie z obsługą urządzeń mobilnych i dużej liczby połączeń. W środowiskach, gdzie urządzenia lub pojazdy są w ciągłym ruchu (roboty, drony, ciężarówki), prywatna sieć 5G umożliwia im płynne przełączanie się między komórkami bez utraty połączenia, z czym Wi-Fi ma trudności. Ponadto 5G zostało zaprojektowane do łączenia ogromnej liczby urządzeń (teoretycznie do miliona na kilometr kwadratowy), więc skalowanie wdrożeń IoT na prywatnej sieci 5G jest prostsze. Jeśli fabryka chce połączyć tysiące czujników i maszyn oraz urządzenia pracowników, jedna prywatna sieć 5G może to obsłużyć przy odpowiednim planowaniu, podczas gdy w przypadku Wi-Fi prawdopodobnie potrzebnych byłoby kilka sieci do rozłożenia obciążenia, a i tak pojawiłyby się zakłócenia. Ta wysoka pojemność sprawia, że prywatne 5G jest odporne na przyszłe potrzeby organizacji oczekujących gwałtownego wzrostu liczby podłączonych urządzeń (pomyśl: więcej czujników do analityki, więcej robotów, więcej zestawów AR dla pracowników).
Niższe opóźnienia dla aplikacji czasu rzeczywistego: Jedną z głównych zalet 5G jest niskie opóźnienie (czas między wysłaniem pakietu danych a otrzymaniem odpowiedzi). W sieciach prywatnych opóźnienia mogą być jeszcze bardziej zredukowane dzięki lokalizacji ścieżek danych. Wiele wdrożeń prywatnego 5G osiąga opóźnienia end-to-end rzędu kilku milisekund na miejscu. Jest to kluczowe dla systemów sterowania w czasie rzeczywistym – na przykład sterowania ramieniem robota z natychmiastową informacją zwrotną lub wykorzystania komputerowego rozpoznawania obrazu na linii produkcyjnej do natychmiastowego odrzucania wadliwych produktów. W grach lub aplikacjach AR na terenie kampusu niskie opóźnienie oznacza płynne, pozbawione lagów doświadczenie. Nie chodzi tylko o szybkość dla samej szybkości; niskie opóźnienia otwierają nowe możliwości (np. narzędzia do zdalnej chirurgii haptycznej, które wymagają niemal natychmiastowej informacji zwrotnej, czy drony reagujące w czasie rzeczywistym na polecenia kontrolera). Dzięki prywatnej sieci 5G przedsiębiorstwo może zapewnić, że te opóźnienia będą konsekwentnie dotrzymywane, ponieważ sieć może być zaprojektowana end-to-end pod kątem tego celu wydajnościowego.

Podsumowując, prywatne 5G łączy wydajność 5G (szybkość, niskie opóźnienia, duża liczba urządzeń) z potrzebą przedsiębiorstwa w zakresie kontroli i bezpieczeństwa. Efektem jest sieć, której można zaufać w przypadku zadań krytycznych. Umożliwia ona realizację przypadków użycia, które wcześniej były trudne lub niemożliwe – od sterowania flotami autonomicznych robotów po przesyłanie strumieniowe danych z tysięcy czujników bez zakłóceń. Żadne z istniejących rozwiązań (ani Wi-Fi, ani publiczna sieć komórkowa) nie oferuje pełnego pakietu niezawodności, zasięgu, bezpieczeństwa i możliwości dostosowania, dlatego prywatne 5G wzbudza tak duże emocje w kręgach przemysłowych.

Wyzwania prywatnego 5G

Pomimo entuzjazmu, wdrożenie prywatnej sieci 5G nie jest prostym zadaniem typu plug-and-play. Firmy stają przed wieloma wyzwaniami i kwestiami do rozważenia przy wdrażaniu prywatnego 5G:

Koszt i złożoność wdrożenia: Budowa i obsługa prywatnej sieci 5G może być droga i skomplikowana, zwłaszcza jeśli realizowana jest samodzielnie. W przeciwieństwie do korzystania z istniejącej publicznej sieci lub Wi-Fi, tutaj przedsiębiorstwo może potrzebować zainwestować w infrastrukturę komórkową – w tym jednostki radiowe, serwery rdzenia 5G oraz światłowodowe łącza dosyłowe na miejscu – nie wspominając o bieżącym utrzymaniu. Wstępne nakłady inwestycyjne (CAPEX) na niezależną prywatną sieć są duże, ponieważ w zasadzie odtwarza się to, co robi operator, tylko na mniejszą skalę samsung.com. Nawet jeśli ceny sprzętu stopniowo spadają, to wciąż znaczny wydatek. Ponadto prowadzenie sieci komórkowej wymaga specjalistycznych umiejętności – firmy potrzebują albo wewnętrznego zespołu, albo partnera świadczącego usługi zarządzane do obsługi planowania radiowego, instalacji i optymalizacji. Jak zauważył dział sieciowy Samsunga, przedsiębiorstwo decydujące się na w pełni własną prywatną sieć 5G musi wziąć pod uwagę koszty, widmo oraz możliwości/umiejętności jako kluczowe czynniki decyzyjne samsung.com. Wiele firm może nie mieć na etacie ekspertów telekomunikacyjnych, więc krzywa uczenia się jest stroma. Złożoność dotyczy także integracji: nowa sieć 5G musi zostać zintegrowana z istniejącymi systemami IT, usługami chmurowymi, a w niektórych przypadkach z systemami OT (technologia operacyjna) na hali produkcyjnej. Taka integracja – zwłaszcza połączenie IT i OT – jest znanym problemem w projektach przemysłowych 5G rcrwireless.com. Krótko mówiąc, wdrożenie prywatnej sieci 5G nie jest tak proste jak uruchomienie Wi-Fi. Bardziej przypomina budowę miniaturowej sieci telekomunikacyjnej, co może być zniechęcające.
Pozyskiwanie i regulacja widma: Uzyskanie dostępu do odpowiedniego widma może być wyzwaniem w niektórych regionach. Chociaż wiele krajów otworzyło możliwości dla przedsiębiorstw do uzyskania widma 5G (jak omówiono w sekcji regulacyjnej), zasady różnią się znacznie i mogą być mylące. W niektórych miejscach może być konieczne zakupienie lokalnej licencji na aukcji lub poprzez aplikację – co może być kosztowne lub biurokratyczne. W innych przypadkach można polegać na partnerze operatorze, który sponsoruje korzystanie z widma. Amerykańskie podejście CBRS, na przykład, pozwala na nielicencjonowane użycie w warstwie GAA, ale w obszarach o dużym zapotrzebowaniu można napotkać innych użytkowników lub być zmuszonym do zainwestowania w Priority Access License blog.ibwave.com. Dostępność widma może więc być czynnikiem ograniczającym – przedsiębiorstwo może chcieć wdrożyć 5G, ale jeśli nie ma dla niego otwartego odpowiedniego pasma, jest zablokowane (lub zmuszone do korzystania z nielicencjonowanego widma, co wiąże się z ryzykiem zakłóceń). Dodatkowo, firmy międzynarodowe stwierdzają, że pasma widma i zasady różnią się w zależności od kraju, co komplikuje globalne wdrożenia w wielu lokalizacjach. Na przykład pasmo używane do sieci prywatnych w Niemczech (3,7 GHz) może nie być dostępne w innym kraju, co oznacza konieczność użycia innego sprzętu radiowego lub konfiguracji blog.ibwave.com. Poruszanie się po tych kwestiach związanych z widmem często wymaga wiedzy regulacyjnej lub konsultantów, co zwiększa koszty projektu. Szef łączności w Airbusie zauważył, że czasami konieczne jest dostosowanie się do lokalnych zasad dotyczących widma – na przykład ocena, czy amerykańskie pasmo CBRS jest wystarczająco stabilne dla ich krytycznych potrzeb, lub dostosowanie projektów do przydziałów w każdym kraju rcrwireless.com. Podsumowując, widmo może być biurokratyczną i techniczną przeszkodą, zwłaszcza w regionach bez jasnych polityk dotyczących 5G dla przedsiębiorstw.
Koszty początkowe vs koszty operacyjne (obawy o ROI): Poza początkowym kosztem wdrożenia, istnieją bieżące wydatki operacyjne (OPEX) – takie jak zarządzanie siecią, licencje na oprogramowanie rdzenia, provisionowanie kart SIM urządzeń itp. Firmy muszą je zestawić z przewidywanymi korzyściami. Zwrot z inwestycji (ROI) dla prywatnego 5G może być trudny do oszacowania z góry. Niektóre korzyści, jak wzrost produktywności czy nowe możliwości (np. zaawansowana automatyzacja), mogą się w pełni ujawnić dopiero po latach lub być częściowo niemierzalne. Jeśli uzasadnienie biznesowe nie jest jasne, firmy mogą się wahać. W początkowych wdrożeniach niektórzy zauważyli, że szum medialny przewyższył rzeczywistość w zakresie natychmiastowego ROI, co prowadziło do ostrożniejszych inwestycji. Rzeczywiście, analitycy rynku zauważyli, że mimo dużego zainteresowania prywatnym 5G, wdrożenia przebiegają wolniej niż początkowo oczekiwano w wielu sektorach rcrwireless.com. Rozdrobniony, indywidualny charakter potrzeb przedsiębiorstw sprawia, że skalowanie tych sieci nie jest tak szybkie, jak było w przypadku publicznego 5G. Firmy porównują też koszty z alternatywami: na przykład, „Czy nasze obecne Wi-Fi jest wystarczające? Czy tańsze prywatne LTE (4G) wystarczy zamiast 5G?” Jeśli przewagi prywatnego 5G nie przeważają wyraźnie nad kosztami w danym przypadku użycia, trudno przekonać do niego osoby odpowiedzialne za budżet.
Integracja z istniejącymi systemami (konwergencja IT/OT): Jak już wspomniano, jednym z mniej efektownych, ale kluczowych wyzwań jest integracja prywatnej sieci 5G z szerszymi systemami przedsiębiorstwa. Fabryki, na przykład, mają sieci OT (do sterowania przemysłowego), które bardzo różnią się od sieci IT. Połączenie ich z nową siecią 5G wymaga starannego planowania. Problemy integracji IT/OT obejmują zapewnienie, że sieć 5G obsłuży protokoły przemysłowe (dla PLC itp.), że dane z czujników podłączonych do 5G trafią do istniejących platform analitycznych oraz przeszkolenie personelu OT, by ufał i pracował z nową technologią bezprzewodową. To wyzwanie organizacyjne/kulturowe równie mocno jak techniczne. Przegląd dostawców Omdia na 2025 rok podkreślił, że zniwelowanie luki IT-OT to obecnie „warunek konieczny” sukcesu prywatnego 5G – dostawcy lub projekty, którym nie udało się tego osiągnąć, miały trudności rcrwireless.com. Dodatkowo, jeśli przedsiębiorstwo korzysta z wielu dostawców – np. jednego do RAN, innego do rdzenia, jeszcze innego do integracji – zapewnienie, że wszystkie elementy współpracują bezproblemowo, może być wyzwaniem. W przeciwieństwie do sieci publicznych, które często opierają się na jednym dostawcy end-to-end, sieci prywatne mogą być mieszane, co może prowadzić do problemów z interoperacyjnością lub wzajemnego obwiniania się w razie awarii. Testowanie i walidacja stają się więc ważnymi zadaniami.
Zgodność urządzeń i dojrzałość ekosystemu: Chociaż smartfony obsługujące 5G są powszechne, nie każde urządzenie przemysłowe czy czujnik posiada jeszcze modem 5G. Przedsiębiorstwa mogą potrzebować pozyskać lub zmodernizować urządzenia, aby działały w ich sieci 5G, niezależnie czy chodzi o urządzenia przenośne, wytrzymałe tablety czy niestandardowe moduły IoT. Ekosystem urządzeń dla prywatnego 5G wciąż się rozwija. Niektóre specjalistyczne urządzenia (np. zestaw AR do zastosowań przemysłowych lub określony typ czujnika) mogą nie mieć jeszcze dostępnej certyfikowanej wersji 5G, co oznacza, że przedsiębiorstwo musi albo poczekać, albo zastosować rozwiązanie pomostowe (np. bramkę 5G, która tłumaczy sygnał na Wi-Fi lub Ethernet dla tego urządzenia). Ponadto zarządzanie kartami SIM lub profilami eSIM dla potencjalnie tysięcy urządzeń to nowe zadanie, którego przedsiębiorstwa nie miały w przypadku Wi-Fi – dodaje to pewnej złożoności w zakresie wdrażania i zarządzania zasobami. Kolejną kwestią dojrzałości są narzędzia do zarządzania siecią – przedsiębiorstwa oczekują przyjaznych dla użytkownika pulpitów i integracji z narzędziami do zarządzania IT, których niektórym rozwiązaniom klasy operatorskiej historycznie brakowało (choć to się poprawia). Startupy takie jak Celona koncentrują się na tym, by prywatne 5G było bardziej „przyjazne IT” pod względem wdrożenia i zarządzania rcrwireless.com. Niemniej jednak, pierwsi użytkownicy często musieli poruszać się w raczkującym ekosystemie z ograniczonymi opcjami plug-and-play. Sytuacja ta stopniowo się poprawia, gdy coraz więcej dostawców i integratorów opracowuje rozwiązania skoncentrowane na przedsiębiorstwach, ale nadal jest to kwestia do rozważenia.
Wyzwania operacyjne i wymagane kompetencje: Prowadzenie sieci komórkowej obejmuje zapewnienie jakości zasięgu (planowanie radiowe), fizyczną instalację anten (czasem wymagającą pozwoleń lub pokonania przeszkód w postaci materiałów budowlanych blokujących sygnał) oraz obsługę aktualizacji/łatek dla oprogramowania rdzenia i radia. Przedsiębiorstwa nie są przyzwyczajone do rozwiązywania problemów z zakłóceniami radiowymi czy zapewniania usług na poziomie telekomunikacyjnym. Mogą napotkać stroma krzywa uczenia się lub muszą polegać na dostawcy usług zarządzanych. Dodatkowo, jeśli coś pójdzie nie tak (np. awaria sieci lub problem z wydajnością), rozwiązywanie problemów może być niebanalne – może to być kwestia radiowa, błąd oprogramowania rdzenia lub nawet zakłócenia z nieoczekiwanego źródła. Organizacja musi mieć odpowiednie kompetencje wewnętrzne lub mieć dostawców gotowych do szybkiego usuwania usterek, zwłaszcza jeśli sieć jest kluczowa dla działalności. Niektóre firmy rozwiązują to, wybierając zarządzane przez operatora lub chmurowe prywatne 5G, aby odciążyć się od złożoności (omówimy modele w dalszej części). Jeśli nie, obciążenie operacyjne może stanowić przeszkodę.
Kwestie regulacyjne i zgodność: W silnie regulowanych branżach (ochrona zdrowia, finanse itp.) wprowadzenie nowej sieci może rodzić pytania dotyczące zgodności. Na przykład, konieczność zapewnienia, że bezpieczeństwo prywatnej sieci 5G spełnia standardy ochrony danych pacjentów lub że korzystanie z określonego pasma nie zakłóca innych chronionych zastosowań. Choć nie są to przeszkody nie do pokonania, wprowadzają dodatkową warstwę kontroli i potencjalnych opóźnień. W niektórych przypadkach prywatne sieci transgraniczne muszą uwzględniać różne przepisy dotyczące lokalizacji danych – np. jeśli międzynarodowa firma chce wdrożyć jednolitą strategię prywatnej sieci, musi nadal przestrzegać przepisów każdego kraju dotyczących pasma i danych. Zatem skalowanie poza jeden region może być wyzwaniem z punktu widzenia zgodności.

Podsumowując, prywatne 5G jest potężne, ale nie jest rozwiązaniem typu turnkey. Koszty, złożoność i wymagane kompetencje to główne bariery. Rynek zdał sobie sprawę, że podejście „jeden rozmiar dla wszystkich” nie działa – jak ujęła to jedna z firm analitycznych: „To nie jest jeden rynek z jednolitym zestawem wymagań. To raczej zbiór niszowych zastosowań… każde z unikalnymi wymaganiami integracyjnymi, urządzeniami i potrzebami w zakresie widma.” rcrwireless.com. Ta fragmentacja oznacza, że rozwiązania muszą być dostosowywane, co wymaga czasu i wysiłku. Dobrą wiadomością jest to, że wiele z tych wyzwań jest rozwiązywanych wraz z dojrzewaniem ekosystemu – koszty stopniowo spadają, coraz więcej integratorów systemów zdobywa doświadczenie, a regulatorzy dopracowują polityki dotyczące widma. Jednak każda firma rozważająca prywatne 5G musi być świadoma złożoności i odpowiednio planować (lub współpracować z tymi, którzy potrafią sobie z tym poradzić).

Modele wdrożenia i architektura

Nie ma jednego sposobu wdrożenia prywatnej sieci 5G – istnieje kilka modeli, od całkowicie samodzielnych sieci po rozwiązania zarządzane przez operatora. Warto zrozumieć główne modele wdrożenia/architektury dla prywatnego 5G, które można ogólnie podzielić na trzy kategorie stlpartners.com:

Niezależna sieć lokalna (Samodzielne prywatne 5G): W tym modelu przedsiębiorstwo wdraża całą sieć 5G na miejscu. Wszystkie komponenty – Sieć Dostępu Radiowego (anteny, małe stacje bazowe) oraz Sieć Szkieletowa – znajdują się w obiektach klienta (np. w centrum danych fabryki). Przedsiębiorstwo zarządza nią samodzielnie lub zatrudnia integratora systemów do jej uruchomienia, ale co ważne, sieć jest niezależna od jakiegokolwiek operatora publicznego. Firma zazwyczaj uzyskuje własną licencję na widmo (lub korzysta ze współdzielonego widma, jak CBRS w USA) i posiada lub dzierżawi sprzęt. Ten model lokalny zapewnia maksymalną kontrolę i lokalność danych: cały ruch pozostaje w obrębie obiektu (chyba że zostanie celowo przekierowany na zewnątrz), a przedsiębiorstwo może wszystko skonfigurować. Minusem, jak wspomniano, są koszty i złożoność – potrzebne są własne kompetencje lub silny partner. Prywatne 5G na miejscu jest powszechne tam, gdzie kluczowa jest wrażliwość danych lub gdy firma dysponuje zasobami IT do jego obsługi. Na przykład duża firma produkcyjna może wybrać to rozwiązanie, aby zapewnić całkowity brak zależności od sieci zewnętrznych dla kluczowego zakładu. Bezpieczeństwo jest wysokie, a wydajność może być ściśle zoptymalizowana. Można to traktować jako podejście do-it-yourself do prywatnego 5G.
Sieć prywatna hybrydowa lub rozproszona: W tym modelu część sieci znajduje się lokalnie, a część poza siedzibą (często w chmurze lub w obiekcie operatora telekomunikacyjnego). Częstą odmianą jest umieszczenie RAN (jednostek radiowych na miejscu) oraz być może funkcji płaszczyzny użytkownika rdzenia na miejscu, aby obsługiwać dane z niskimi opóźnieniami, podczas gdy płaszczyzna sterowania rdzenia (mózg kontrolujący sesje, mobilność itp.) jest hostowana w centralnej lokalizacji, takiej jak chmura brzegowa operatora lub prywatna chmura. Ta architektura rozproszona może zmniejszyć ilość infrastruktury na miejscu, jednocześnie zachowując lokalnie przetwarzanie wrażliwe na opóźnienia stlpartners.com. Często operatorzy lub zewnętrzni dostawcy oferują ten model: mogą zainstalować anteny i ewentualnie lokalną bramę na miejscu, ale korzystają z rdzenia opartego na chmurze, który łączy się za pomocą bezpiecznych łączy. Przedsiębiorstwo nadal otrzymuje logicznie wydzieloną sieć, ale nie zarządza wszystkim lokalnie. Takie podejście może uprościć zarządzanie i jest nieco tańsze na początku (mniej sprzętu do przechowywania lokalnie), choć opiera się na solidnym połączeniu między lokalizacją a zdalnym rdzeniem do sygnalizacji. To rozwiązanie pośrednie między pełnym modelem DIY a pełnym outsourcingiem. Wiele wczesnych wdrożeń prywatnych sieci 5G w środowiskach kampusowych korzystało z tego hybrydowego podejścia, gdzie operatorzy telekomunikacyjni hostowali części sieci dla klienta. Minusem jest to, że jeśli łącze dosyłowe do zdalnego rdzenia zostanie zerwane, niektóre usługi mogą zostać zakłócone (choć ruch płaszczyzny użytkownika może nadal przechodzić, jeśli skonfigurowano lokalny breakout).
Sieć zależna przez operatora (prywatne 5G przez Network Slicing lub sieć operatora): W tym modelu operator komórkowy zapewnia przedsiębiorstwu usługę „prywatnej” sieci w oparciu o publiczną infrastrukturę 5G operatora. Może to być realizowane przez network slicing – wydzielenie części sieci operatora wyłącznie dla przedsiębiorstwa – lub przez dedykowanie określonych nadajników radiowych i instancji rdzenia dla firmy, ale nadal uruchamianych w chmurze operatora. Nazywa się to „zależnym”, ponieważ opiera się na zasobach operatora (i często na jego paśmie). Dla przedsiębiorstwa jest to najmniej angażująca opcja: operator telekomunikacyjny zajmuje się większością wdrożenia i obsługi. Przedsiębiorstwo może potrzebować jedynie wzmacniaczy sygnału lub małych stacji bazowych na miejscu, jeśli zasięg jest słaby, ale poza tym korzysta z sieci operatora, która została dla niego logicznie wydzielona samsung.com. Zaletą jest minimalne obciążenie techniczne i niski koszt początkowy – zazwyczaj płaci się operatorowi abonament lub opłatę za usługę (OPEX) zamiast inwestować we własną infrastrukturę samsung.com. Jednak w tym scenariuszu przedsiębiorstwo ma mniejszą kontrolę. Dane mogą przechodzić przez rdzeń sieci operatora (który może być nawet poza siedzibą firmy), a możliwości dostosowania są ograniczone do tego, na co pozwala operator. Mimo to dla wielu firm taki model „as-a-service” jest atrakcyjny. Otrzymują lepsze bezpieczeństwo i wydajność niż przy czysto publicznym użytkowaniu (ponieważ ich urządzenia są priorytetowane i izolowane), bez konieczności stawania się ekspertami telekomunikacyjnymi. Przykład z rzeczywistości: firma wydobywcza może zawrzeć umowę z operatorem na dostarczenie prywatnej sieci w odległej kopalni – operator stawia wieżę komórkową na miejscu i wykorzystuje fragment swojego pasma na potrzeby operacji kopalni, zarządzając tym zdalnie. Urządzenia pracowników i czujniki IoT firmy wydobywczej korzystają wyłącznie z tej sieci.

Każdy model ma swoje zalety i wady. Podsumowując kompromisy:

Niezależna sieć on-prem: maksymalna kontrola, dane pozostają na miejscu, ale najwyższy koszt i złożoność. Odpowiednia dla dużych firm z rygorystycznymi wymaganiami.
Model hybrydowy rozproszony: pewne ograniczenie infrastruktury na miejscu, łatwiejsze zarządzanie, ale nadal rozwiązanie niestandardowe – wymaga zaufania do komponentów poza siedzibą.
Operator-sliced: niski koszt początkowy i niewielki nakład pracy, wykorzystuje sprawdzone elementy sieci publicznej, ale mniejsza kontrola i potencjalna zależność od łączności poza siedzibą.

Warto zauważyć, że niektóre firmy stosują mieszankę – na przykład sieć on-prem w najważniejszej lokalizacji oraz zarządzany przez operatora slice dla mniejszych oddziałów lub do ogólnokrajowego roamingu urządzeń. Ponadto, wraz z rozwojem technologii 5G, te modele mogą się zacierać (np. operator może dostarczyć dedykowany rdzeń, który znajduje się na miejscu, ale nadal jest przez niego zarządzany, co jest swego rodzaju hybrydą modelu zależnego i niezależnego).

Co ciekawe, dział sieciowy Samsunga sklasyfikował prywatne 5G jako „niezależne” vs „zależne” w podobny sposób samsung.com. Podkreślili, że niezależna sieć daje pełną kontrolę (a dane domyślnie pozostają lokalnie), podczas gdy zależna korzysta z wiedzy operatora i podziału sieci (network slicing), ale może przechowywać dane poza siedzibą i oferuje mniejszą kontrolę przedsiębiorstwa samsung.com. Decyzja często sprowadza się do kosztów, dostępnego pasma i wymaganych możliwości samsung.com. Jeśli przedsiębiorstwo dysponuje dużym budżetem, dostępnym pasmem i silnym działem IT, może wybrać w pełni niezależne rozwiązanie. Jeśli tego brakuje, współpraca z operatorem lub dostawcą w ramach zarządzanego rozwiązania może mieć więcej sensu.

W każdym przypadku architektura będzie obejmować sieć rdzeniową (centrum sterowania) oraz RAN (radia). Rdzeń może być kompaktowy i działać na małym serwerze w przypadku wdrożeń lokalnych, lub stanowić fragment dużego rdzenia operatora w przypadku wdrożeń zależnych. RAN w prywatnym 5G często wykorzystuje małe komórki (wewnętrzne lub zewnętrzne), które wielkością przypominają punkty dostępowe Wi-Fi, ale działają jak mini wieże komórkowe. Wdrożenie może obejmować tylko kilka węzłów komórkowych dla budynku lub kilkadziesiąt dla dużego kampusu czy kopalni. Jedna rzecz do podkreślenia: niezależnie od modelu, bezpieczeństwo jest silne – prywatne 5G wykorzystuje uwierzytelnianie oparte na kartach SIM, a jeśli jest wdrożone lokalnie lub hybrydowo, jest to zasadniczo sieć zamknięta. Nawet w przypadku podziału sieci, fragment (slice) jest odizolowany programowo od użytkowników publicznych stlpartners.com. Wszystkie modele mają więc na celu zachowanie kluczowych korzyści (bezpieczna, niezawodna łączność), różniąc się głównie tym, kto czym zarządza.

Główni dostawcy i liderzy rynku

Ekosystem prywatnego 5G obejmuje wielu graczy, od tradycyjnych gigantów sprzętu telekomunikacyjnego po nowe startupy i integratorów. Na rok 2025, niektórzy z głównych dostawców i liderów rynku w prywatnym 5G to:

Nokia: Fiński dostawca technologii telekomunikacyjnych Nokia uplasował się jako czołowy dostawca prywatnych sieci 5G i LTE na świecie. Nokia była jednym z pierwszych graczy w tej dziedzinie, oferując kompleksowe prywatne rozwiązania bezprzewodowe (sprzęt radiowy, oprogramowanie rdzeniowe i zarządzanie) dla branż takich jak górnictwo, produkcja i porty. W rzeczywistości, według oceny branżowej Omdia na rok 2025, Nokia została sklasyfikowana jako najlepszy dostawca prywatnych sieci 5G, wyprzedzając konkurencję rcrwireless.com. Nokia wdrożyła setki prywatnych sieci na całym świecie, w tym znaczące instalacje w inteligentnych magazynach DHL i fabrykach Volkswagena. Niezawodność sprzętu oraz nacisk firmy na funkcje klasy przemysłowej sprawiły, że jest to popularny wybór. Portfolio prywatnych sieci 5G Nokii obejmuje wzmocnione małe stacje bazowe oraz kompaktowy rdzeń (markowany jako Nokia DAC – Digital Automation Cloud), z których wiele przedsiębiorstw korzystało do budowy sieci lokalnych.
Ericsson: Ericsson, szwedzki gigant telekomunikacyjny, to kolejny lider w dziedzinie prywatnych sieci 5G. Często wymieniany jednym tchem z Nokią, Ericsson oferuje własne rozwiązania dla prywatnych sieci (znane jako Ericsson Private 5G, wcześniej Industry Connect) i może pochwalić się prestiżowymi wdrożeniami. Na przykład, Ericsson jest dostawcą prywatnej sieci 5G Tesli w berlińskiej Gigafabryce tego producenta samochodów fierce-network.com, a sprzęt Ericssona jest wykorzystywany w dużych projektach, takich jak wdrożenie prywatnej sieci w wielu krajach dla fabryk Airbusa rcrwireless.com. Ericsson został sklasyfikowany wśród trzech najlepszych dostawców w przeglądzie Omdia na rok 2025 (tuż za Nokią i ZTE) rcrwireless.com. Firma ściśle współpracuje także z operatorami, aby dostarczać prywatne 5G jako usługę, promując integrację ze swoim portfolio 4G/5G dla przedsiębiorstw. Siłą Ericssona jest sprawdzona technologia klasy operatorskiej oraz szeroka gama rozwiązań radiowych 5G, w tym systemy mmWave, które mogą być przydatne w specyficznych, wysokozagęszczonych scenariuszach.
Huawei i ZTE: Chińscy dostawcy są znaczącymi graczami w wdrożeniach sieci prywatnych, szczególnie w Azji. Huawei wdrożył liczne prywatne sieci 5G w chińskich zakładach produkcyjnych, kopalniach i portach (często we współpracy z operatorami państwowymi) i oferuje pełne portfolio przemysłowego 5G. ZTE (kolejny duży chiński producent sprzętu) również poczynił postępy; co ciekawe, ranking dostawców Omdia na 2025 rok niespodziewanie umieścił ZTE na #2 miejscu na świecie, tuż za Nokią rcrwireless.com, doceniając jego silną ekspansję na rynku. Huawei i ZTE dysponują najnowocześniejszą technologią 5G, jednak ograniczenia geopolityczne ograniczyły ich rolę na niektórych rynkach zachodnich. Mimo to, w Chinach i niektórych innych regionach prowadzą wiele projektów (na przykład zaangażowanie Huawei w sieć górniczą w Mongolii Wewnętrznej wspomnianą wcześniej fierce-network.com). Oferują także konkurencyjne ceny i zintegrowane rozwiązania, w tym ekosystemy urządzeń. Poza Chinami, Huawei pomagał wdrażać sieci prywatne na Bliskim Wschodzie i w Afryce dla firm naftowych i kopalń.
Celona i nowi gracze: Nie wszyscy gracze to tradycyjni giganci telekomunikacyjni. Celona, startup z Doliny Krzemowej, zwrócił na siebie uwagę, koncentrując się na przyjaznych dla przedsiębiorstw prywatnych sieciach 5G (nazywają to „5G LAN”). Celona oferuje rozwiązanie typu plug-and-play, które upraszcza wiele złożoności, co przemawia do działów IT. Omdia wskazała Celonę jako wiodącego „Pioniera” wśród dostawców sieci prywatnych rcrwireless.com, podkreślając jej innowacyjne podejście do upraszczania wdrożeń i wyceny (na przykład Celona stawia na modele subskrypcyjne i zarządzanie w chmurze, zgodnie z oczekiwaniami IT). Inni nowi gracze i specjaliści to Airspan (produkuje małe stacje bazowe i obsługuje wiele sieci CBRS, chwaląc się setkami klientów sieci prywatnych nokia.com), Mavenir i Parallel Wireless (oferują sieci 4G/5G oparte na oprogramowaniu) oraz integratorzy systemów, którzy stali się dostawcami rozwiązań, tacy jak Ambra Solutions (sieci górnicze) czy Betacom w USA. Ci mniejsi gracze często celują w niszowe potrzeby lub oferują rozwiązania neutralnego gospodarza dla obiektów.
Integratorzy systemów i giganci przemysłowi: Na froncie wdrożeń kluczową rolę odgrywają integratorzy. Firmy takie jak NTT Ltd. (oraz NTT Data) i Boldyn Networks wyłoniły się jako jedni z największych globalnych integratorów prywatnych sieci 5G, realizując kompleksowe projekty w wielu krajach fierce-network.com. NTT, na przykład, oferuje własną zarządzaną usługę prywatnego 5G (realizowali sieci dla przemysłu i szpitali w USA i Europie). Boldyn Networks (dawniej BAI Communications) koncentruje się na infrastrukturze, takiej jak metro i kampusy, budując prywatne sieci multi-operatorowe. Tradycyjni integratorzy IT, tacy jak Accenture, Capgemini, Kyndryl i IBM, również są aktywni w łączeniu wszystkich elementów dla klientów korporacyjnych – mogą nie dostarczać sprzętu radiowego, ale zajmują się projektowaniem, instalacją i integracją z systemami biznesowymi. Dodatkowo, firmy z branży automatyki przemysłowej, takie jak Siemens, zaczęły nawiązywać współpracę lub oferować własne rozwiązania – Siemens prowadzi własną inicjatywę prywatnych sieci bezprzewodowych i często współpracuje z Nokią lub Ericssonem, aby zapewnić zintegrowaną ofertę OT+5G (Siemens został wyróżniony jako „firma, na którą warto zwrócić uwagę” w zakresie łączenia wiedzy OT z 5G w przeglądzie Omdia rcrwireless.com).
Firmy chmurowe i IT: Co ciekawe, giganci chmurowi tacy jak Amazon AWS i Microsoft Azure również weszli w tę przestrzeń. AWS uruchomił zarządzaną usługę „AWS Private 5G” w 2022 roku, mającą umożliwić przedsiębiorstwom łatwe uruchamianie małych prywatnych sieci, jednak do 2025 roku AWS zdecydował się zakończyć tę konkretną usługę z powodu wyzwań, takich jak ograniczone opcje pasma lightreading.com. Zamiast tego AWS przeszedł na strategię współpracy z operatorami telekomunikacyjnymi, oferując zintegrowane rozwiązania (klienci mogą korzystać z usług prywatnych sieci przez AWS, ale dostarczanych przez partnerów telekomunikacyjnych) lightreading.com. Microsoft przejął dostawców rdzenia telekomunikacyjnego (Affirmed Networks, Metaswitch) i współpracuje z operatorami, aby umożliwić działanie prywatnych rdzeni 5G opartych na Azure. Chociaż te firmy chmurowe nie dostarczają sprzętu radiowego, z pewnością chcą zarządzać oprogramowaniem brzegowym i integracją z chmurą w ramach prywatnego 5G, co może być istotne, biorąc pod uwagę, że wiele sieci będzie zarządzanych przez interfejsy chmurowe. Widzimy także ruchy ze strony firm sieciowych dla przedsiębiorstw, takich jak Cisco: Cisco oferuje rdzeń 5G i współpracuje z innymi (na przykład, Cisco połączyło siły z NEC w 2024 roku, aby sprzedawać rozwiązania prywatnego 5G w regionie EMEA fierce-network.com). Siłą Cisco są istniejące relacje z przedsiębiorstwami i doświadczenie w sieciach, ale zazwyczaj współpracują w zakresie radia (np. z NEC lub Airspan).
Operatorzy sieci komórkowych (operatorzy): Choć nie są „dostawcami” w tradycyjnym sensie, nie można pominąć roli operatorów telekomunikacyjnych na tym rynku. Wielu operatorów (Verizon, AT&T, Deutsche Telekom, Orange, Vodafone itd.) posiada dedykowane jednostki biznesowe zajmujące się sieciami prywatnymi. Często odsprzedają rozwiązania powyższych dostawców lub opracowują własne, gotowe oferty. Na przykład Verizon wykorzystuje sprzęt Nokii i Ericssona do oferowania prywatnego 5G w USA i agresywnie zabiega o kontrakty z przedsiębiorstwami – CEO Verizona niedawno powiedział, że firma zawarła dziesiątki umów na prywatne sieci w jednym kwartale, w tym dla dużego systemu szpitalnego i producenta stali lightreading.com. AT&T podobnie oferuje prywatne rozwiązania komórkowe i powiązania z multi-access edge computing, a europejscy operatorzy tacy jak Telefonica, BT i Orange realizują prestiżowe projekty (Telefonica Germany współpracuje z AWS przy rozwiązaniu sieci kampusowej custommarketinsights.com itd.). Operatorzy często pełnią rolę zarówno dostawcy pasma, jak i integratora, zwłaszcza w krajach, gdzie bezpośrednie licencjonowanie dla przedsiębiorstw jest ograniczone. W regionach takich jak Chiny, państwowi operatorzy (China Mobile, China Unicom itd.) są głęboko zaangażowani w każdą wdrożenie prywatnego 5G, zasadniczo czyniąc te sieci rozszerzeniem swojej sieci publicznej dla przedsiębiorstw. Tak więc, choć przedsiębiorstwo może widzieć sprzęt Ericssona lub Nokii, to operator telekomunikacyjny jest twarzą usługi.

Jeśli chodzi o przywództwo rynkowe, szybkie podsumowanie z perspektywy branżowej: Nokia i Ericsson dominują jako dostawcy sprzętu na wielu rynkach poza Chinami, Huawei i ZTE prowadzą w Chinach (przy czym ZTE zaskakująco zdobywa międzynarodowe uznanie za swoje postępy rcrwireless.com), a garstka innowacyjnych, mniejszych firm (takich jak Celona, Airspan) zdobywa udziały. Po stronie integratorów, duże marki jak NTT i Boldyn mają globalny zasięg wdrożeń fierce-network.com, podczas gdy niezliczone wyspecjalizowane firmy obsługują projekty lokalne (lista regionalnych integratorów i specjalistów jest bardzo długa fierce-network.com). To dynamiczny ekosystem – partnerstwa są powszechne (np. Cisco+NEC, czy Nokia współpracująca z gigantami przemysłowymi jak Schneider Electric w celu walidacji przypadków użycia). Widzimy także współpracę między dostawcami a firmami chmurowymi w celu oferowania bardziej kompleksowych rozwiązań.

Jedna istotna kwestia: pięciu największych tradycyjnych dostawców telekomunikacyjnych (Huawei, Ericsson, Nokia, ZTE, Samsung) razem odpowiada za zdecydowaną większość globalnego rynku RAN (Radio Access Network) lightreading.com. Samsung, na przykład, również jest obecny na rynku, szczególnie w swoim rodzimym regionie (Korea) oraz w Ameryce Północnej – dostarcza sprzęt do sieci prywatnych i oferuje także kompaktowe rozwiązania rdzeniowe samsung.com. Przedsiębiorstwa mają więc do wyboru różne opcje: od kompleksowych rozwiązań tych dużych dostawców po konfiguracje wielodostawcze integrowane przez integratorów.

Środowisko regulacyjne i kwestie widma (USA, UE, APAC)

Możliwość wdrożenia prywatnej sieci 5G w danym kraju w dużej mierze zależy od podejścia regulacyjnego do widma i licencjonowania. Rządy i organy regulacyjne przyjęły różne strategie, aby umożliwić (lub w niektórych przypadkach nieumyślnie utrudnić) rozwój sieci prywatnych. Oto przegląd sytuacji regulacyjnej w kluczowych regionach:

Stany Zjednoczone: USA były pionierem w udostępnianiu pasma średniego do prywatnego użytku poprzez ramy Citizens Broadband Radio Service (CBRS). Pasmo CBRS (zakres 3,5 GHz) wykorzystuje wielopoziomowy model współdzielenia widma: część pasma została zlicytowana jako lokalne Priority Access Licenses (PALs), a reszta jest otwarta dla General Authorized Access (GAA) z dynamicznym współdzieleniem koordynowanym przez Spectrum Access System blog.ibwave.com. Oznacza to, że przedsiębiorstwa mogą albo wykupić licencję na część CBRS w swojej lokalizacji, albo korzystać z niej bez licencji (z pewnym ryzykiem zakłóceń ze strony innych użytkowników GAA). Wiele prywatnych wdrożeń 4G/5G w USA – od fabryk po kampusy uniwersyteckie – wykorzystało pasmo CBRS GAA, ponieważ jest ono dostępne i bezpłatne poza kosztami sprzętu. FCC rozważa także inne pasma (np. części 6 GHz lub pasma mmWave) do użytku lokalnego. Poza widmem, USA nie wymagają od przedsiębiorstw uzyskania licencji telekomunikacyjnej, jeśli działają w ramach takich rozwiązań jak CBRS lub pasma nielicencjonowane. Jednak firmy mogą i współpracują z operatorami w celu uzyskania dostępu do licencjonowanego widma (np. korzystając z licencjonowanych pasm AT&T/Verizon na podstawie prywatnej umowy). Eksperyment CBRS jest generalnie postrzegany jako udany w pobudzaniu innowacji w zakresie prywatnych sieci w USA, choć niektórzy użytkownicy o znaczeniu krytycznym wyrażają obawy dotyczące niezawodności współdzielonego widma CBRS dla ultrakrytycznych potrzeb rcrwireless.com. Mimo to, elastyczność regulacyjna jest dużym czynnikiem umożliwiającym – USA mają jedną z największych liczb wdrożeń prywatnych sieci, a GSA wskazuje USA jako czołowy kraj pod względem referencji prywatnych sieci techblog.com, soc.org, techblog.com, soc.org.
Europa (kraje UE i Wielka Brytania): Europa przyjęła pro-prywatne podejście do sieci, rezerwując pasmo częstotliwości specjalnie dla sieci lokalnych w kilku krajach. Na przykład, Niemcy były jednymi z pierwszych, wyznaczając pasmo 3,7–3,8 GHz do użytku przemysłowego. Firmy w Niemczech mogą ubiegać się u regulatora (BNetzA) o licencję na to pasmo obejmującą ich obiekt (za opłatą), i wielu producentów – w tym producenci samochodów, tacy jak BMW i Volkswagen – już to zrobiło blog.ibwave.com. Francja udostępniła 40 MHz w paśmie 2,6 GHz na potrzeby szerokopasmowego internetu przemysłowego i rozważa lokalne licencje w zakresie 3,8–4,2 GHz (Pasmo 77) blog.ibwave.com. Wielka Brytania umożliwia lokalizowane licencje w paśmie 3,8–4,2 GHz, a nawet zapewnia dostęp do kilku niższych pasm (jak fragment 1,8 i 2,3 GHz) na potrzeby sieci prywatnych blog.ibwave.com. Wielka Brytania ma także innowacyjną licencję „shared access” na niektóre pasma, gdzie przedsiębiorstwo może korzystać z pasma niewykorzystywanego przez innych w danej lokalizacji. Finlandia udostępniła pasmo 2,3 GHz, a nawet pasmo fal milimetrowych (26 GHz) do użytku prywatnego lub lokalnego blog.ibwave.com. Szwecja i Włochy również rozpoczęły procesy udostępniania lokalnych pasm częstotliwości dla przemysłu. Europejskie podejście polega generalnie na rezerwowaniu pasma na potrzeby przedsiębiorstw i zachęcaniu branż wertykalnych do wdrażania 5G dla zwiększenia konkurencyjności. Polityka UE promuje wykorzystanie 5G do cyfryzacji przemysłu, a trwają dyskusje nad rozszerzeniem dostępnych pasm do lokalnych licencji (np. o dodatkowe częstotliwości mmWave lub kolejne pasma średnie) blog.ibwave.com. Każdy kraj jednak wdraża szczegóły inaczej – np. koszty i warunki licencjonowania są różne. Unia Europejska jako całość zaktualizowała swoje regulacje, by promować harmonizowane podejście do 5G dla branż wertykalnych, ale nie jest ono jeszcze jednolite. W kwestiach regulacyjnych poza pasmem, europejskie przedsiębiorstwa zazwyczaj muszą ubiegać się o takie licencje, ale jest to stosunkowo prosty proces, jeśli pasmo jest dostępne. Europa umożliwia także tworzenie sieci prywatnych we współpracy z operatorami telekomunikacyjnymi – na przykład operatorzy tacy jak Vodafone czy Orange współpracują z producentami, gdzie operator albo wydzierżawia część swojego pasma, albo zarządza siecią w imieniu przedsiębiorstwa.
Azja-Pacyfik: Region APAC prezentuje mieszany scenariusz. Japonia była bardzo postępowa: wprowadziła koncepcję „Lokalnego 5G” z dedykowanymi fragmentami widma dla sieci firmowych. Japońskie przedsiębiorstwa mogą ubiegać się o licencje w pasmach takich jak 4,6–4,9 GHz i 28 GHz na własne wdrożenia 5G blog.ibwave.com. Doprowadziło to do tego, że wiele japońskich firm – od produkcji po centra handlowe – wdraża prywatne 5G (często z wsparciem dostawców takich jak Fujitsu, NEC itd.). Japockie ramy regulacyjne wymagają pewnych formalności (potrzebna jest licencja na stację radiową na każdy obiekt itd.), ale ścieżka jest wytyczona i wiele firm z niej korzysta verizon.com. Korea Południowa początkowo skupiła się na publicznym wdrożeniu 5G, ale ostatnio rząd wydzielił część widma (np. 4,7 GHz i fragmenty mmWave) na potrzeby prywatnego 5G, aby wspierać przemysł, a Samsung i inni aktywnie to promują blog.ibwave.com. Chiny to unikalny przypadek: technicznie rzecz biorąc, firmy zazwyczaj nie otrzymują własnej licencji na widmo oddzielnej od operatorów. Zamiast tego chińscy regulatorzy zachęcają głównych operatorów (China Mobile, China Unicom, China Telecom) do współpracy z przemysłem i wdrażania de facto prywatnych sieci pod parasolem operatorów. Doprowadziło to do ogromnej liczby przemysłowych instalacji 5G – niektóre raporty mówią o dziesiątkach tysięcy stacji bazowych 5G wdrożonych na potrzeby przedsiębiorstw w Chinach techblog.com, soc.org. Jednak wiele z nich może być pojedynczymi rozszerzeniami publicznych sieci lub nie spełniać ścisłej „zachodniej” definicji prywatności (mogą być nadal zarządzane przez operatora na rzecz przedsiębiorstwa). GSA zauważyło, że choć pojawiają się liczby rzędu 30 000 przemysłowych lokalizacji 5G w Chinach, duża część korzysta z publicznego szkieletu sieci lub fragmentów, a więc nie spełnia ścisłej definicji niezależnych sieci prywatnych techblog.com, soc.org. Niezależnie od tego, strategia Chin pokazuje silny model współpracy operator-przedsiębiorstwo, mocno wspierany przez rządowe inicjatywy dla inteligentnych fabryk i kopalń. W innych częściach Azji: Australia zarezerwowała 1,8 GHz (około 30 MHz) dla przedsiębiorstw i społeczności blog.ibwave.com, a także dopuszcza pewne lokalne wykorzystanie mmWave. Indietylko niedawno (w 2022 roku) przeprowadzono aukcję pasma 5G i początkowo wahano się co do prywatnych sieci, ale po naciskach ze strony przemysłu, regulator otworzył proces umożliwiający przedsiębiorstwom bezpośrednie uzyskanie pasma pod koniec 2022 roku. W Indiach wciąż toczy się dyskusja na temat tego, ile pasma przeznaczyć na prywatne 5G, a na ile skłaniać przedsiębiorstwa do współpracy z operatorami telekomunikacyjnymi blog.ibwave.com. Singapur wydał kilka licencji na odizolowane wykorzystanie prywatnych sieci (np. do obsługi portów), ale głównie stosuje podział operatora (operator slicing). Kraje Bliskiego Wschodu (takie jak ZEA, Arabia Saudyjska) również rozważają przeznaczenie części pasma C na sieci lokalne w strefach przemysłowych blog.ibwave.com.
Inne regiony: Ameryka Południowa ma przykłady takie jak Chile, które wykorzystuje sieci prywatne szczególnie w górnictwie (chilijscy regulatorzy pozwalają kopalniom korzystać z pasma 2,6 GHz na podstawie lokalnych zezwoleń) blog.ibwave.com. Brazylia również udostępniła część pasma na sieci prywatne i obserwuje zainteresowanie w rolnictwie i górnictwie. Kanada jak dotąd nie ma systemu podobnego do CBRS, ale bada wykorzystanie pasma 3,8 GHz na licencje lokalne i posiada niektóre wiejskie sieci prywatne korzystające z różnych pasm blog.ibwave.com. Wiele krajów obserwuje liderów i stopniowo formułuje polityki. Do 2025 roku około 80 krajów ma przynajmniej jedną wdrożoną sieć prywatną techblog.com, soc.org, co wskazuje na szeroko zakrojone działania regulacyjne.

Oprócz pasma, regulatorzy rozważają także, jak te sieci prywatne współistnieją z publicznymi. W niektórych miejscach (jak brytyjski model licencji współdzielonej) przedsiębiorstwo może uzyskać licencję na korzystanie z pasma, którego operator komórkowy nie używa w danym obszarze – co wymaga koordynacji, aby uniknąć zakłóceń blog.ibwave.com. Może to być sytuacja korzystna dla obu stron: przedsiębiorstwo zyskuje dostęp bez potrzeby przydzielania nowego pasma, a niewykorzystane pasmo operatora jest wykorzystywane produktywnie.

Środowisko regulacyjne to rozwijająca się historia. Rządy postrzegają prywatne 5G jako sposób na pobudzenie innowacji i konkurencyjności przemysłowej, więc trend zmierza w kierunku udostępniania większej ilości pasma do użytku przedsiębiorstw. Unia Europejska, na przykład, rozważa dalszą harmonizację pasma średniego (takiego jak 3,8–4,2 GHz) dla przemysłowego 5G w krajach członkowskich blog.ibwave.com. Organy ds. widma obserwują także, jak poradzić sobie z kolejną falą: funkcjami 5G-Advanced i 6G w przyszłości, zapewniając, że przemysł również otrzyma część tych zasobów.

Warto wspomnieć, że elastyczność regulacyjna znacząco koreluje z wdrażaniem prywatnych sieci. GSA wykazała silną dodatnią korelację między krajami oferującymi dedykowane opcje przydziału widma a liczbą wdrożeń prywatnych sieci w tych krajach techblog.com, soc.org. Kraje takie jak USA, Niemcy, Wielka Brytania, Japonia – nieprzypadkowo liderzy w udostępnianiu widma – przodują również pod względem liczby działających prywatnych sieci techblog.com, soc.org. Z drugiej strony, tam gdzie regulatorzy nie otworzyli żadnej ścieżki (lub robią to powoli), przedsiębiorstwa są ograniczone do korzystania z pasm nielicencjonowanych (które mogą być zawodne) lub współpracy z operatorami (co może być droższe lub mniej elastyczne).

Podsumowując:

USA: Dzielenie widma (CBRS) i partnerstwa z operatorami; wiele wdrożeń, zwłaszcza z wykorzystaniem CBRS.
UE: Lokalne licencjonowanie w paśmie średnim (3,7–3,8 GHz w DE, 3,8–4,2 w UK itd.), wsparcie dla widma dla przedsiębiorstw; różni się w zależności od kraju, ale postępowe podejście.
APAC: Mieszanka – Japonia silne lokalne licencjonowanie, Chiny przez operatorów, inne kraje nadrabiają z rezerwacjami; ogólnie rosnąca dynamika.
Reszta świata: Wiele pilotaży; regulatorzy stopniowo otwierają widmo, obserwując sukcesy w innych krajach.

Przedsiębiorstwa planujące prywatne 5G w wielu krajach muszą ostrożnie poruszać się po tej mozaice – często wymaga to strategii dostosowanej do każdego kraju i zgodnej z lokalnymi przepisami.

Aktualności, ważne wdrożenia i partnerstwa (2024–2025)

Ostatni rok lub dwa przyniosły znaczące zmiany na rynku prywatnego 5G. To, co kiedyś było głównie testami i małymi pilotażami, obecnie przechodzi w wdrożenia na większą skalę i strategiczne partnerstwa. Oto niektóre z godnych uwagi ostatnich wydarzeń do 2025 roku:

Ambitny plan wdrożenia Airbusa: Airbus, europejski producent lotniczy, był pionierem we wdrażaniu prywatnej sieci 5G w swoim programie Przemysł 4.0. Pod koniec 2024 roku Airbus potwierdził, że rozszerza swoje prywatne sieci 5G poza początkowe lokalizacje pilotażowe na wiele fabryk we Francji, Niemczech, Hiszpanii i poza nimi, z planami, by ostatecznie zastąpić Wi-Fi siecią 5G we wszystkich swoich obszarach przemysłowych w ciągu pięciu lat rcrwireless.com. Na rok 2024 Airbus miał już trzy zakłady produkcyjne działające na prywatnej sieci 5G i rozszerzał wdrożenia na kolejne, z planami uruchomienia sieci w Kanadzie, Wielkiej Brytanii, USA i Chinach rcrwireless.com. To znaczące, ponieważ stanowi jedno z pierwszych na dużą skalę, wielokrajowych wdrożeń sieci 5G w przedsiębiorstwie. Airbus korzysta z Ericsson jako głównego dostawcy sprzętu do tych sieci rcrwireless.com, współpracując z integratorami, takimi jak Orange Business Services w Europie. Firma wskazuje na poprawę łączności dla swoich cyfrowych operacji fabrycznych oraz strategię wykorzystania „szablonu” do powielania projektu sieci w każdej lokalizacji. Cel: każda fabryka Airbusa korzystająca z 5G do łączności operacyjnej w ciągu kilku lat, co podkreśla zaufanie, że technologia ta może zapewnić lepszą niezawodność i elastyczność niż dotychczasowe Wi-Fi. To mocna walidacja prywatnego 5G w przemyśle produkcyjnym.
Adopcja w przemyśle motoryzacyjnym: Przemysł samochodowy pozostaje gorącym polem dla prywatnego 5G. Oprócz wspomnianych wcześniej wdrożeń Mercedes-Benz (z kampusową siecią 5G) i Tesli, pojawiły się kolejne przykłady. Tesla trafiła na nagłówki, ujawniając, że zbudowała prywatną sieć 5G w swojej Gigafabryce w Berlinie i zamierza wdrożyć podobne sieci w innych swoich fabrykach na całym świecie lightreading.com. W tej berlińskiej fabryce Tesla współpracowała z Ericssonem (w zakresie RAN) i prawdopodobnie korzystała z lokalnego pasma przydzielonego przez niemieckie władze. Fakt, że Tesla, firma technologicznie zaawansowana, standaryzuje prywatne 5G w całej swojej produkcji, jest dużym poparciem dla tej technologii. BMW w Niemczech również wdrożyło prywatną sieć 5G w swojej fabryce w Lipsku kilka lat temu (jedna z pierwszych w tym kraju). Volkswagen uzyskał licencje dla swojej fabryki w Wolfsburgu i innych zakładów. W USA Ford i General Motors testowali prywatne 5G w niektórych zakładach (często z operatorami takimi jak AT&T lub Verizon, świadczącymi usługę na paśmie CBRS). Te wdrożenia mają na celu umożliwienie bezprzewodowej rekonfiguracji hali produkcyjnej i dostępu do danych w czasie rzeczywistym podczas produkcji. Otwartość sektora motoryzacyjnego napędza duży impet i dostarcza cennych lekcji dla innych branż. Jak zauważył jeden z analityków, przemysł produkcyjny prowadzi, ponieważ bezpośrednio rozwiązuje takie problemy, jak zastępowanie niestabilnego Wi-Fi i nieelastycznych sieci kablowych w zakładach fierce-network.com.
. Ten wieloletni projekt podkreśla, jak poważnie sektor opieki zdrowotnej rozważa prywatne 5G jako odporne rozwiązanie komunikacyjne (nawet na potrzeby scenariuszy awaryjnych). W USA umowa Verizon z AdventHealth (duża sieć szpitali) na prywatne sieci 5G została odnotowana w wynikach za I kwartał 2025 roku, podobnie jak inna z Nucor Steel – pokazując sukcesy zarówno w opiece zdrowotnej, jak i w przemyśle lightreading.com. Ponadto Massachusetts General Hospital i inne ośrodki medyczne testowały prywatne 5G do takich zastosowań jak operacje wspomagane AR czy szybszy transfer obrazów medycznych. Podczas CES 2024 zaprezentowano demonstrację partnerstwa między operatorem telekomunikacyjnym a szpitalem, pokazującą zdalną diagnostykę USG przez prywatne łącze 5G, co ukazuje potencjał telemedycyny.
Logistyka, porty i transport: Jeden z nagłówków z końca 2024 roku: Airbus (ponownie), ale w innej roli – Airbus ogłosił, że pracuje nad zastąpieniem Wi-Fi prywatnym 5G nie tylko w fabrykach, ale także w swoich własnych operacjach, obejmujących hangary lotniskowe i inne rcrwireless.com. Tymczasem porty morskie aktywnie wdrażają prywatne 5G, aby wspierać zautomatyzowane operacje. Thames Freeport w Wielkiej Brytanii wybrał Nokię i Verizon Business do budowy prywatnej sieci 5G, co stanowi znaczące transatlantyckie partnerstwo dla kluczowego nowego projektu portowego lightreading.com. Port Hamburg w Niemczech, jeden z pierwszych testerów przemysłowego 5G, przeszedł z fazy testów do wdrożenia, współpracując z Deutsche Telekom i Nokią. Port Rotterdam w Holandii posiada prywatną sieć LTE/5G dla swojej strefy innowacji. Lotniska: Lotnisko Dallas-Ft Worth w USA zainstalowało prywatną sieć 5G (z AT&T), aby usprawnić obsługę bagażu i komunikację, a kilka europejskich lotnisk (Bruksela, Helsinki) prowadzi testy. Centra logistyczne, takie jak Memphis SuperHub FedEx, rozpoczęły testy prywatnego 5G do koordynacji autonomicznych holowników i śledzenia przesyłek w czasie rzeczywistym. Wszystkie te wdrożenia wskazują, że sektor transportu i logistyki dostrzega realną wartość w niezawodności prywatnego 5G na dużych obszarach.
Projekty z zakresu górnictwa i energetyki: W 2024 roku Newmont Corporation (jak wspomniano) wdrożyła prywatną sieć 5G w swoich australijskich kopalniach złota, wykorzystując sprzęt Ericssona fierce-network.com. Dodatkowo, BHP i Rio Tinto, główne firmy górnicze, rozbudowały swoje prywatne sieci LTE i mają plany modernizacji do 5G dla autonomicznych systemów transportu i wiercenia. Warto odnotować partnerstwo: Nokia i AngloGold Ashanti współpracowały przy testach 5G w południowoafrykańskiej kopalni w 2025 roku, aby sprawdzić zasięg pod ziemią i zdalne operacje. W sektorze ropy i gazu, Equinor wdrożył prywatną sieć LTE/5G na platformie wiertniczej na Morzu Północnym (z Telia i Nokią) jako jedną z pierwszych tego typu. Te obecne wdrożenia pokazują, że technologia jest testowana w ekstremalnych warunkach, przesuwając granice niezawodności i zasięgu (szczególnie pod ziemią lub na odległych terenach).
Partnerstwa technologiczne i konsolidacja: Branża była także świadkiem powstawania strategicznych partnerstw. Jednym z ważnych ogłoszeń pod koniec 2024 roku było partnerstwo Cisco z NEC w celu wdrażania prywatnych sieci 5G w regionie EMEA fierce-network.com. Cisco dostarcza rdzeń i oprogramowanie do zarządzania, NEC dostarcza jednostki radiowe i integrację – łącząc siłę Cisco w sektorze przedsiębiorstw ze sprzętem telekomunikacyjnym NEC. Podobnie, HPE (Aruba) uruchomiło ofertę prywatnego 5G, łączącą małe stacje bazowe (przez Airspan) ze swoim sprzętem Wi-Fi dla przedsiębiorstw techblog.com, soc.org. Podkreślają płynne zarządzanie Wi-Fi i 5G razem, uznając, że przedsiębiorstwa oczekują zintegrowanych rozwiązań. IBM współpracuje z Verizon i AT&T nad integracją prywatnego 5G z rozwiązaniami chmurowymi i AI IBM dla zastosowań przemysłowych. Microsoft nawiązał współpracę z AT&T (w 2021 roku), a ostatnio z Verizon, aby wykorzystać Azure do przetwarzania edge dla prywatnego 5G, a także prowadzi program z brytyjskim BT.

Jeśli chodzi o wiadomości rynkowe, do 2025 roku niektórzy wcześniej szeroko reklamowani nowi gracze zmienili swoje podejście: jak wspomniano, AWS zakończył swoją bezpośrednią usługę prywatnej sieci 5G w maju 2025 roku – Amazon zdał sobie sprawę, że klienci wolą rozwiązania za pośrednictwem partnerów telekomunikacyjnych, a ograniczenia związane z widmem utrudniały jego ofertę lightreading.com. AWS obecnie kieruje klientów do swojego programu „Integrated Private Wireless”, gdzie rozwiązania operatorów są dostępne poprzez AWS Marketplace lightreading.com. Pokazuje to, jak kształtuje się rynek: dostawcy chmury współpracują z operatorami telekomunikacyjnymi, zamiast konkurować bezpośrednio.

Kolejny trend: niektóre rządy i duże firmy tworzą konsorcja i poligony testowe. Na przykład w Wielkiej Brytanii projekt „5G Factory of the Future” (konsorcjum obejmujące producentów i operatorów telekomunikacyjnych) zademonstrował prywatną sieć 5G w produkcji lotniczej. W USA Departament Obrony nadal inwestuje w prywatne poligony 5G na bazach wojskowych, aby eksperymentować z zastosowaniami takimi jak AR dla żołnierzy i inteligentne magazynowanie dla armii – o tych projektach mówi się w mediach od 2021 roku i były kontynuowane do 2024 roku z nowymi rundami projektów. Projekty Departamentu Obrony często obejmują wielu dostawców (np. Verizon, AT&T, Nokia, Ericsson – każda z tych firm otrzymała część kontraktów na bazy).

Liczby i wskaźniki wzrostu: Pod koniec 2024 roku Global mobile Suppliers Association (GSA) odnotowało ponad 1600 organizacji na całym świecie, które wdrożyły (lub wdrażają) prywatne sieci mobilne (4G lub 5G) techblog.com, soc.org. To znaczny wzrost w porównaniu z rokiem lub dwoma wcześniej, co wskazuje na stały rozwój. Te wdrożenia obejmują 80 krajów i szeroki zakres sektorów, z produkcją, edukacją i górnictwem jako trzema głównymi sektorami pod względem liczby sieci techblog.com, soc.org. Chociaż nie wszystkie z nich to 5G (niektóre to LTE), wyraźnie widać, że trend zmierza w kierunku 5G – nowe wdrożenia coraz częściej wybierają 5G lub przechodzą na tę technologię. Wzrost liczby wdrożeń sam w sobie jest tematem dla mediów: pokazuje, że prywatne sieci wychodzą poza fazę testów i są rzeczywiście wdrażane.
Komentarz analityków na temat 2025 roku: Analitycy branżowi zaczęli przewidywać, że 2025 będzie przełomowym rokiem dla wdrażania prywatnych sieci 5G. Roy Chua z AvidThink został zacytowany, mówiąc, że 2025 może być rokiem, w którym prywatne 5G stanie się głównym nurtem w Ameryce Północnej, Europie i części Azji (poza Chinami) fierce-network.com. Ten optymizm wynika z kumulacji wielu czynników: operatorzy szeroko wdrażają samodzielne 5G (co umożliwia slicing i lepsze wsparcie dla przedsiębiorstw), pojawia się więcej dostępnego pasma, a firmy w końcu widzą sprawdzone studia przypadków. W wiadomościach panuje przekonanie, że po nieco wolniejszym niż zapowiadano starcie, prywatne 5G wchodzi w nową fazę. Jak zauważył Roy Chua, branża oczekiwała szybszego wzrostu wcześniej, „to była powolna, choć stała ścieżka”, ale analitycy teraz widzą „lepszą dynamikę, gdy wchodzimy w 2025 rok” fierce-network.com. Podobnie firma analityczna Mobile Experts opublikowała raport w połowie 2025 roku, podkreślając, że choć wzrost nie był wykładniczy, jest stabilny i przewidują „wystarczająco głęboki zbiór możliwości na 25 lat wzrostu” w prywatnej łączności komórkowej rcrwireless.com. Innymi słowy, narracja w najnowszych wiadomościach przesuwa się z „czy” lub „kiedy” na „jak” i „jak szybko” prywatne 5G będzie się skalować w różnych branżach.
Ważne partnerstwa: Poza Cisco-NEC, widzieliśmy jak Nokia i Kyndryl (spółka wydzielona z IBM) rozszerzyły swoje partnerstwo, aby dostarczać rozwiązania prywatnego 5G klientom przemysłowym (mieli ponad 100 wdrożeń na 2024 rok). Ericsson i AWS współpracowali nad umożliwieniem wdrożenia prywatnego 5G Ericssona na urządzeniach AWS Snow (wytrzymałe serwery brzegowe), co jest ciekawym połączeniem telekomunikacji i chmury. Samsung w Korei nawiązał współpracę z różnymi firmami, aby promować prywatne 5G dla inteligentnych fabryk, wykorzystując rządowe zachęty. Dell i Airspan połączyły siły, by zaoferować rozwiązanie prywatnego 5G w pudełku (łącząc serwery brzegowe Dell z radiami Airspan), celując w prostotę dla przedsiębiorstw.

Ogólnie rzecz biorąc, okres 2024–2025 charakteryzuje się skalowaniem: większe wdrożenia (takie jak Airbus, Tesla, szpitale w Szwecji), bardziej konkretne historie zwrotu z inwestycji oraz konsolidacja ekosystemu (duzi gracze łączą siły, mniejsi znajdują nisze). Warto też zauważyć, że entuzjazm jest równoważony realizmem. Na przykład wycofanie się Amazona z prowadzenia własnej usługi sieciowej i zamiast tego umożliwienie partnerom działania wskazuje na uznanie, że wiedza telekomunikacyjna ma znaczenie. Analitycy również ostrzegają, że prywatne 5G nie jest uniwersalnym rozwiązaniem dla każdego problemu przedsiębiorstwa, ale tam, gdzie pasuje, przynosi już realną wartość.

Perspektywy na przyszłość i prognozy ekspertów

Patrząc w przyszłość, perspektywy dla prywatnego 5G wydają się obiecujące, ale złożone. Eksperci przewidują, że wzrost przyspieszy w nadchodzących latach wraz z dojrzewaniem technologii i pojawianiem się kolejnych sukcesów – jednak zauważają też, że trajektoria prawdopodobnie będzie stała, a nie wybuchowa, biorąc pod uwagę zróżnicowane i indywidualne potrzeby przedsiębiorstw.

Pod względem wzrostu rynku, prognozy branżowe sugerują solidną ekspansję: jedna z analiz przewiduje, że roczne inwestycje w prywatne sieci 5G będą rosły w tempie ponad 40% CAGR w latach 2025–2028, osiągając około 5 miliardów dolarów do 2028 roku fierce-network.com. Inny raport Mobile Experts przewiduje, że prywatne 4G/5G ponad dwukrotnie zwiększą swój udział w wydatkach przedsiębiorstw na sieci bezprzewodowe w ciągu najbliższych 5 lat – z około 10% rynku obecnie do około 20% do 2030 roku rcrwireless.com. Wskazuje to, że choć Wi-Fi i inne technologie nadal będą dominować w wielu środowiskach firmowych, sieci komórkowe prywatne wypracują sobie znaczącą niszę, zwłaszcza w zastosowaniach krytycznych i przemysłowych. Do 2030 roku możemy zobaczyć, że co piąty dolar inwestycji w sieci bezprzewodowe przedsiębiorstw będzie przeznaczany na sieci komórkowe prywatne, a nie na Wi-Fi czy inne sieci rcrwireless.com.

Całkowita liczba sieci prywatnych ma nadal rosnąć. Biorąc pod uwagę, że GSA naliczyła około 1600 wdrożeń u klientów do III kwartału 2024 roku techblog.com, soc.org, nie byłoby zaskoczeniem, gdyby ta liczba przekroczyła 3000 w ciągu roku lub dwóch, gdy coraz więcej firm testuje i rozwija sieci (pamiętając, że definicja GSA obejmuje LTE i 5G). Niektórzy optymiści mówią nawet o dziesiątkach tysięcy prywatnych lokalizacji 5G na świecie do końca dekady. Regiony takie jak Chiny mogą zawyżać te liczby (biorąc pod uwagę ich sieci firmowe napędzane przez operatorów, których – jak twierdzą niektórzy – już teraz są tysiące). Kluczowy wniosek jest taki, że prywatne 5G wychodzi poza wczesnych użytkowników i trafia do szerszego grona odbiorców.

Pod względem technologicznym, najbliższe lata przyniosą ulepszenia, które mogą wzmocnić prywatne 5G:

5G-Advanced (Release 18+): Począwszy od około 2025–2026 roku, będą wdrażane funkcje 5G-Advanced, obejmujące poprawę niezawodności, opóźnień, efektywności energetycznej oraz nowe możliwości, takie jak zintegrowane czujniki (przydatne do precyzyjnego śledzenia). Mogą one dodatkowo zwiększyć atrakcyjność prywatnego 5G, umożliwiając jeszcze bardziej deterministyczne sieci, lepsze wsparcie dla urządzeń IoT o niskim poborze mocy, a być może także niższy koszt na urządzenie.
Urządzenia RedCap (Reduced Capability): Funkcja w standardach 5G, która umożliwia tworzenie prostszych, tańszych urządzeń 5G (coś pomiędzy pełnym 5G a LTE Cat-M/NB-IoT), nadchodzi. Urządzenia RedCap sprawią, że podłączanie prostych czujników do sieci 5G będzie tańsze. To rozwiązuje problem ekosystemu urządzeń – wkrótce każdy czujnik IoT może mieć opłacalną opcję 5G, co sprawi, że prywatne 5G stanie się opłacalne dla masowego IoT, które dziś często korzysta z Wi-Fi lub Zigbee ze względu na koszty. Lider ds. łączności w Airbus wspomniał o badaniu RedCap jako sposobu na podłączenie większej liczby urządzeń do ich sieci 5G w przyszłości rcrwireless.com.
Rozszerzenie widma: Więcej krajów prawdopodobnie udostępni nowe pasma. Możemy zobaczyć, że pasmo 6 GHz (obecnie rozważane dla Wi-Fi 6E/7) zostanie częściowo przeznaczone na licencjonowane 5G w niektórych miejscach. Ponadto nowe częstotliwości mmWave mogą być przeznaczone do specyficznych, gęstych scenariuszy prywatnych (np. 26 GHz lub 60 GHz do określonych zastosowań wewnętrznych). Jeśli widmo stanie się bardziej dostępne i łatwiejsze do uzyskania, usunie to barierę i może przyspieszyć wdrażanie – zwłaszcza w krajach, które dotychczas pozostawały w tyle z powodu przeszkód regulacyjnych.
Łatwiejsze narzędzia wdrożeniowe i integracyjne: Ekosystem jest bardzo świadomy problemu złożoności, więc można spodziewać się większej liczby rozwiązań upraszczających instalację (np. samooptymalizujące się sieci, zarządzanie w chmurze, planowanie sieci oparte na AI). Na przykład firmy pracują nad narzędziami AI do automatycznej konfiguracji i strojenia prywatnego 5G w zależności od środowiska, co zmniejsza potrzebę zatrudniania wyspecjalizowanych inżynierów RF. Integracja z istniejącymi systemami przedsiębiorstw również powinna się poprawić – np. zarządzanie siecią 5G zintegrowane z ServiceNow lub innymi platformami IT używanymi przez firmy, dzięki czemu nie będzie to już obcy element.

Z perspektywy zastosowań, gdy prywatne 5G stanie się powszechniejsze, mogą pojawić się nowe innowacyjne aplikacje. Możemy zobaczyć:

Powszechne wykorzystanie AR/VR do szkoleń i konserwacji w fabrykach (dzięki niezawodnej łączności bezprzewodowej i edge computing).
Więcej autonomicznych pojazdów nie tylko na zamkniętych terenach, ale być może także na skrzyżowaniach publiczno-prywatnych (np. inteligentne korytarze w miastach, gdzie miejskie sieci prywatne prowadzą pojazdy).
Udoskonalone cyfrowe bliźniaki: fabryki lub kopalnie wykorzystujące prywatne 5G do przesyłania tak dużej ilości danych z maszyn, że utrzymują cyfrowe repliki w czasie rzeczywistym w celu optymalizacji operacji.
W opiece zdrowotnej być może więcej pilotażowych programów telechirurgii, gdy ultra-niezawodne 5G o niskich opóźnieniach sprawdzi się na miejscu.
W edukacji – zdalne nauczanie z wykorzystaniem 5G (np. holograficzne klasy lub eksperymenty naukowe o ultra-wysokiej przepustowości łączące uczniów w różnych lokalizacjach).

Warto zauważyć, że przyszłym trendem jest współdziałanie pomiędzy Wi-Fi a prywatnym 5G. Zamiast całkowitego zastąpienia jednego przez drugie, wielu ekspertów przewiduje komplementarną koegzystencję. Prywatne 5G będzie obsługiwać niektóre krytyczne lub szeroko zakrojone zadania, podczas gdy Wi-Fi (szczególnie Wi-Fi 6E/7) pozostanie wykorzystywane do innego pokrycia wewnętrznego i swobodnego łączenia się z siecią. Współistnienie obu może skłonić dostawców do tworzenia zunifikowanego zarządzania i płynnych doświadczeń użytkowników pomiędzy sieciami Wi-Fi i 5G na terenie kampusu. Tak więc przyszłość może polegać mniej na tym, że 5G zastąpi Wi-Fi, a bardziej na tym, że przedsiębiorstwa będą miały zestaw narzędzi opcji bezprzewodowych i będą używać odpowiedniego narzędzia do danego zadania. W związku z tym wcześniejszy cytat Roya Chua podkreśla to uznanie: 5G może wypełnić luki tam, gdzie Wi-Fi sobie nie radzi, zamiast oznaczać, że Wi-Fi nie ma już roli fierce-network.com.

Nastroje w branży są optymistyczne, ale realistyczne. Stefan Pongratz z Dell’Oro Group nazwał prywatną sieć bezprzewodową „jednym z bardziej ekscytujących segmentów RAN” właśnie dlatego, że jej perspektywy wzrostu są jaśniejsze niż całego rynku telekomunikacyjnego lightreading.com. Dell’Oro przewiduje, że przychody z prywatnych RAN będą rosły o około 15–20% rocznie przez najbliższe kilka lat, osiągając około 5–10% całego rynku RAN pod koniec tej dekady lightreading.com. Ostrzegają jednak, że zajmie trochę czasu, zanim przedsiębiorstwa na dużą skalę wdrożą prywatne technologie komórkowe lightreading.com, co oznacza, że potrzebna jest cierpliwość. To jest zgodne z tym, co zaobserwowaliśmy: stały postęp, a nie nagły skok.

Eksperci podkreślają również, że sukces prywatnego 5G to nie tylko technologia – to także ekosystem rozumiejący problemy biznesowe. Jak podsumował to jeden z menedżerów, zwycięzcami będą ci, którzy połączą IT i OT i zaoferują rozwiązania, a nie tylko sieci rcrwireless.com. W przyszłości możemy zobaczyć więcej rozwiązań specyficznych dla branż: np. „rozwiązanie 5G dla górnictwa”, które obejmuje nie tylko łączność, ale także aplikacje górnicze (oprogramowanie do autonomicznego transportu itp.) zintegrowane z góry. Podobnie, dla opieki zdrowotnej, być może prywatny pakiet 5G z łącznością urządzeń medycznych i oprogramowaniem zgodnym z wymogami branży. Taka wertykalizacja może napędzać wdrożenia, ponieważ przemawia językiem klienta, zamiast zmuszać go do samodzielnego składania rozwiązania.

A co po 5G? Chociaż 6G jest jeszcze dość odległe (według większości prognoz około 2030 roku), prawdopodobnie doświadczenia z prywatnego 5G wpłyną na projektowanie 6G – być może sprawiając, że sieci prywatne staną się kluczowym elementem już od samego początku. Tak więc za dekadę możemy zobaczyć jeszcze większe możliwości dla przedsiębiorstw do prowadzenia własnych sieci z minimalnymi przeszkodami (być może 6G umożliwi bardziej plug-and-play mikro sieci lub nawet sieci peer-to-peer bez dużego rdzenia). Ale to są spekulacje; przez najbliższe 5 lat uwaga skupia się w pełni na maksymalnym wykorzystaniu 5G.

Podsumowując, perspektywy dla prywatnego 5G są optymistyczne, choć z umiarkowanymi oczekiwaniami. Firmy, które już się zdecydowały, prawdopodobnie rozszerzą wdrożenia po początkowych sukcesach (np. z jednej fabryki na wiele fabryk, z jednego szpitala na wszystkie szpitale w sieci). Nowi gracze w sektorze przedsiębiorstw będą mieli więcej przykładów do nauki, co sprawi, że będą bardziej skłonni do inwestycji. Rynek znacznie wzrośnie pod względem wartości i skali, ale oczekuje się również, że będzie to gra długoterminowa – jak stwierdzono w jednym z raportów, istnieje „wystarczająco głęboka pula możliwości na 25 lat wzrostu” w prywatnej sieci komórkowej rcrwireless.com.

Być może rzeczywiście rok 2025 będzie tym, w którym prywatne 5G „naprawdę zacznie nabierać tempa” na szeroką skalę, jak ujął to Roy Chua fierce-network.com. Zarówno przedsiębiorstwa, jak i operatorzy są bardziej pewni, że technologia działa i dostarcza unikalną wartość. Połączenie narastających rezultatów z rzeczywistego świata i ulepszających się rozwiązań technologicznych oznacza, że w ciągu najbliższych kilku lat prawdopodobnie zobaczymy, jak prywatne 5G przechodzi z nowatorskiego pomysłu do standardowego elementu strategii IT i OT przedsiębiorstw – zwłaszcza dla tych, którzy chcą przewodzić w erze transformacji cyfrowej i Przemysłu 4.0.

Myśl końcowa jednego z ekspertów dobrze to podsumowuje: „Oczekiwaliśmy szybszego wzrostu rynku prywatnych sieci bezprzewodowych w przeszłości, ale była to powolna, choć stała ścieżka. … [Teraz] analitycy spodziewają się lepszej dynamiki, gdy wchodzimy w 2025 rok,” powiedział Chua fierce-network.com. Innymi słowy, elementy układanki wreszcie zaczynają do siebie pasować, by prywatne 5G mogło naprawdę się rozwinąć, czyniąc nadchodzące lata ekscytującym czasem, w którym zobaczymy te dedykowane sieci na nowo definiujące łączność w różnych branżach.

Źródła

Ashish Bhatia, Samsung – „Czym różni się prywatna sieć 5G od publicznej sieci 5G?” Samsung Networks Business Blog samsung.com (wyjaśnienie różnic między prywatnym a publicznym 5G oraz kwestie wdrożeniowe).
STL Partners – „Czym jest prywatne 5G?” stlpartners.com (definicja prywatnego 5G i modele dostarczania, takie jak on-prem, hybrydowy, slicing).
Rajeesh Radhakrishnan, iBwave – „Międzynarodowe różnice w sieciach prywatnych” (10 sierpnia 2023) blog.ibwave.com (przegląd dostępności pasma w poszczególnych krajach dla prywatnego 5G).
Alan Weissberger, IEEE ComSoc Techblog – „Najważniejsze informacje z raportu GSA o rynku prywatnych sieci mobilnych – 3Q2024” techblog.com, soc.org (statystyki dotyczące liczby wdrożeń prywatnych sieci i wiodących sektorów).
James Blackman, RCR Wireless – „Prywatne 5G podwoi udział w sprzedaży sieci dla przedsiębiorstw do 2030 roku” (18 lipca 2025) rcrwireless.com (prognoza Mobile Experts, uwagi o fragmentacji branżowej).
Dan Jones, Fierce Wireless – „Czy rok 2025 będzie rokiem, w którym prywatne 5G stanie się powszechne? Jeden analityk mówi tak” (6 listopada 2024) fierce-network.com (spostrzeżenia Roya Chua na temat wdrożeń w 2025, partnerstwo Cisco-NEC, przewaga sektora produkcyjnego).
Mike Dano, Light Reading – „AWS wycofuje ofertę prywatnego 5G konkurującą z operatorami” (22 maja 2025) lightreading.com (zmiana strategii AWS, cytaty CEO Verizon na temat umów na prywatne sieci, cytaty analityka Dell’Oro o udziale w rynku i wzroście).
James Blackman, RCR Wireless – „Airbus zastąpi Wi-Fi technologią 5G we ‘wszystkich obszarach przemysłowych’ w ciągu pięciu lat” (12 listopada 2024) rcrwireless.com (wywiad z ekspertem Airbusa o rozbudowie prywatnego 5G).
Fierce Wireless – „Główne sektory rynku dla wdrożeń prywatnych sieci 5G” (2025) fierce-network.com (Analityk SNS Telecom Asad Khan o zastosowaniach w przemyśle, obronności, opiece zdrowotnej, górnictwie; uwaga o NTT i Boldyn jako czołowych integratorach).
RCR Wireless – „Nokia koronowana na lidera prywatnego 5G – według Omdia” (21 maja 2025) rcrwireless.com (Ranking dostawców Omdia: Nokia, ZTE, Ericsson, Celona, Huawei; omówienie integracji IT/OT).
Dodatkowe spostrzeżenia zebrane z różnych studiów przypadków przedsiębiorstw i komunikatów prasowych (Mercedes-Benz, Tesla, Newmont, AdventHealth itd.) raportowanych przez RCR Wireless fierce-network.com oraz Light Reading lightreading.com, ilustrujące rzeczywiste wdrożenia i partnerstwa.

The 5G Network Rollout And The 4th Industrial Revolution

Watch this video on YouTube.

Wewnątrz prywatnej rewolucji 5G: Jak dedykowane sieci 5G zmieniają przemysł do 2025 roku

Czym jest prywatne 5G (i czym różni się od publicznego 5G)?

Techniczne podstawy prywatnego 5G

Przypadki użycia w różnych branżach

Korzyści z prywatnego 5G

Wyzwania prywatnego 5G

Modele wdrożenia i architektura

Główni dostawcy i liderzy rynku

Środowisko regulacyjne i kwestie widma (USA, UE, APAC)

Aktualności, ważne wdrożenia i partnerstwa (2024–2025)

Perspektywy na przyszłość i prognozy ekspertów

Źródła

Mateusz Brzeziński

Search

Latest Posts

Nadchodzą baterie sodowo-jonowe – tańsze, bezpieczniejsze i gotowe zrewolucjonizować baterie litowo-jonowe

Cicha rewolucja w utrzymaniu ruchu dzięki AI: Przewodnik po konserwacji predykcyjnej i preskrypcyjnej – na czym polega, kto wygrywa i jak zacząć

Miłość owadów kontra szkodniki: Jak syntetyczne feromony po cichu zastępują pestycydy w Twojej żywności — co musisz wiedzieć w 2025 roku

Satelity napędzane wodą? Rewolucyjny napęd zmieniający loty kosmiczne

Wyciszenie drgań: Jak dynamiczne adaptacyjne izolatory wibracji rewolucjonizują kontrolę drgań

Zapomnij o okularach 3D: Holograficzne ekrany trafiają na Twój biurko, deskę rozdzielczą i do gabinetu lekarskiego (Mega-przewodnik 2025)

Rewolucja dalekiego zasięgu IoT: Jak LoRaWAN zmienia inteligentne miasta i gospodarstwa

Nowa gorączka złota: Jak górnictwo asteroid może stworzyć bilionerów i zmienić przyszłość Ziemi (aktualizacja 2025)

Rewolucja ogniw paliwowych: Jak energia wodorowa zmienia transport, energetykę i technologię w 2025 roku

There is no blog-post title provided to translate. Please provide the title you want translated.

Wewnątrz prywatnej rewolucji 5G: Jak dedykowane sieci 5G zmieniają przemysł do 2025 roku

Czym jest prywatne 5G (i czym różni się od publicznego 5G)?

Techniczne podstawy prywatnego 5G

Przypadki użycia w różnych branżach

Korzyści z prywatnego 5G

Wyzwania prywatnego 5G

Modele wdrożenia i architektura

Główni dostawcy i liderzy rynku

Środowisko regulacyjne i kwestie widma (USA, UE, APAC)

Aktualności, ważne wdrożenia i partnerstwa (2024–2025)

Perspektywy na przyszłość i prognozy ekspertów

Źródła

Search

Latest Posts

Don't Miss